طی دهه گذشته، عراق یکی از منابع اصلی واردات نفت خام به فلسطین اشغالی بوده است. اگرچه دولت بغداد از نظر دیپلماتیک رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمیشناسد اما این رژیم یکی از خریداران عمده نفتی است که در «منطقه کردستان عراق» تولید و از طریق جنوب ترکیه به بندر جیهان در دریای مدیترانه منتقل میشود؛ و به نوبه خود تولید و فروش این نفت به اقلیم کردستان کمک میکند تا استقلال نسبی خود را از دولت مرکزی عراق حفظ کند.
با این حال، اختلافات طولانیمدت بر سر نفت بین بغداد و دولت اقلیم کردستان در ماه گذشته با رأی یک دادگاه بینالمللی به نفع عراق در مناقشه با ترکیه، به اوج خود رسید. موضوع مورد بحث بر اساس ادعای بغداد این بود که آنکارا با اجازه دادن به انتقال نفت “منطقه کردستان” به جیهان، یک توافق دوجانبه را نقض کرده است.
تجارت نفت رژیم صهیونیستی با اقلیم کردستان تا حد زیادی به دلیل قیمتهای مناسب موفقیتآمیز بوده است. کردها نفت خود را به قیمتی پایینتر از قیمتهای رایج نفت عراق میفروختند و تاجران را قادر ساختند که حاشیه سود زیادی را حفظ کنند. در گذشته این منابع بخش بزرگی از نیازهای انرژی داخلی اسرائیل را تامین میکرد، این وضعیت زمانی که این کشور توسعه ذخایر گاز طبیعی خود در دریا را آغاز کرد دچار تغییر شد.
در نتیجه، رژیم صهیونیستی بخشی از نفت خام اقلیم کردستان را به خارج از کشور صادر کرد. پس از حمل این ذخایر از بندر جیهان، برخی از آنها در پالایشگاههای حیفا و اشدود فرآوری میشوند، در حالی که برخی دیگر در جنوب عسقلان در دریای مدیترانه تخلیه میشوند و از طریق خط لولهای که از سراسر کشور میگذرد به بندر ایلات دریای سرخ پمپاژ میشود. از آنجا به مشتریان آسیایی از جمله پالایشگاههایی در چین و تایوان ارسال میشود. (این خط لوله به قبل از انقلاب ایران در سال 1979 برمیگردد، زمانی که شاه نفت به اسرائیل میداد؛ از آن زمان وضعیت معکوس شده و اکنون توسط شرکت خط لوله اوراسیا یا EAPC اداره میشود)
اگرچه محدودیتهای رژیم صهیونیستی در گزارشدهی مانع از افشای آمار نهایی این معاملات و عملیات خط لوله میشود، اما خبرنامه انرژی MEES در ژانویه تخمین زد که واردات نفت خام کردستان توسط رژیم صهیونیستی به رکوردی بیسابقه رسیده است. در همین ماه، مجموع صادرات نفت خام از ایلات به میزان 195 هزار بشکه در روز گزارش شد. با این حال، این اعداد ممکن است یک مورد استثنایی باشد، زیرا گزارشهای دیگر نشان میدهد که میانگین برای سال 2022 به میزان 70000 بشکه در روز بوده است. با این حال، حتی همین برآورد کمتر نیز حدود 16 درصد از کل صادرات کردستان را تشکیل میدهد.
رای دادگاه میتواند از طرق مختلف به این تجارت آسیب برساند. هرچند عرضه نفت از «منطقه کردستان» به ترکیه هنوز کم نشده است اما در 11 آوریل، بغداد دادخواستی را به دادگاه فدرال ایالات متحده در واشنگتن ارائه داد و خواستار اجرای حکم دادگاه علیه ترکیه و اخذ غرامتی شد که مبلغ آن با احتساب بهره 1.5 میلیارد دلار است. با این حال، گفته میشود که آنکارا این غرامت مالی را بر عهده اقلیم کردستان میداند.
علاوه بر این، کردها به توافقی آزمایشی دست یافتند که به شرکت بازاریابی نفت عراق (“SOMO”) اجازه داد تا نفت آنها را به بازار عرضه کند. در 7 آوریل، خبرنامه انرژی، رژیم صهیونیستی را “بازنده قطعی” نامید زیرا بغداد تجارت با اسرائیل را غیرقانونی میداند.
البته با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی منبع جایگزینی برای نفت خام در دسترس دارد، این کشور به دلیل این حکم با بحران انرژی مواجه نخواهد شد زیرا برخی گزارشها میگویند که این کشور علاوه بر اقلیم کردستان عراق از آذربایجان و روسیه نفت وارد میکند. تقاضای فعلی داخلی این رژیم حدود 210000 بشکه در روز است.اما با این حال، شکاف و تغییرات احتمالی بازاریابی ممکن است به روابط تجاری کردها و رژیم صهیونیستی پایان دهد.