شماری از حقوقدانان و مقامات سابق شبکه اجتماعی فیسبوک در گفتوگو با برنامه «ما خفی اعظم» شبکه «الجزیره» فاش کردند؛ شرکت متا در قالب همکاری با اسرائیل، محتوایی که فلسطینیان در شبکههای اجتماعی منتشر میکنند را به صورت گستردهای محدود میکند.
دیپورا براون، پژوهشگر حوزه حقوق دیجیتال «دیدبان حقوق بشر» در این باره گفت: شرکت «متا» و پلتفرمهای آن، آن طور که باید از حقوق بشر در سراسر جهان حمایت نمیکنند.
وی به عنوان مثال اشاره کرد که شرکت متا، سال گذشته، به سرعت به جنگ اوکراین واکنش نشان داد و به اوکراینیها اجازه داد برخلاف سیاستهای پیشینش برای محکومیت روسیه و انتشار تصاویر در این باره، محتوا منتشر کنند و بهسرعت خود را با این وضعیت وفق داد؛ اما متا این سیاست را علیرغم جنایتهای حقوقبشری و تخلفاتی که در سوریه انجام میشد، اجرا نکرد.
گیلیان یورک، فعال حقوقی آمریکایی در این خصوص گفت متحوای عربی در شبکههای اجتماعی در مقایسه با محتواهایی که به زبان عبری منتشر میشوند، بیشتر تحت نظارت قرار میگیرند.
محدود سازی محتوای عربی
در گزارش الجزیره آمده است: «سال ۲۰۱۶ سیاست فیسبوک در نوع تعامل با متحوای عربی بخصوص محتوای فلسطینی شاهد یک دگرگونی بود.»
اشرف زیتون، مدیر سابق بخش سیاستهای خاورمیانه و شمال آفریقای فیسبوک در گفتوگو با الجزیره فاش کرد که در پایان سال ۲۰۱۶ اسرائیل برای شرکتهای رسانهای و شبکههای اجتماعی قانون جدیدی تعریف کرد که جریمههای مالی سنگینی علیه این شرکتها اعمال میکرد. این قانون برای آن دسته از شرکتهایی بود که برای حذف محتوای فلسطینی با رژیم صهیونیستی همکاری نمیکردند بخصوص محتوایی که تلآویو آنها را «یهودستیزانه» و مشوق «تنفرپراکنی» میدانست.
![همکاری شرکت متا با اسرائیل](http://syaaq.com/wp-content/uploads/2023/09/14020618000480_Test_NewPhotoFree-300x162.png)
زیتون افزود؛ از این تاریخ به بعد، فیسبوک دیگر با متحوایی که فلسطینیان منتشر میکردند، بیطرفانه برخورد نمیکرد و جانبدار بود.
اریک باربینگ، مدیر سابق واحد سایبری اسرائیل (از واحدهای سرویس امنیت داخلی رژیم صهیونیستی) نیز در گفتوگو با الجزیره اذعان کرد که تلآویو رسما و به طور موردی از شرکت متا میخواست کلمات یا جملات ضداسرائیلی و حتی تصاویر یا لایک پستهای مرتبط با شهدای فلسطینی، حذف شوند. به گفته این مقام سابق رژیم صهیونیستی، اکثر محتواهای {مرتبط با فلسطین و شهدای فلسطینی} از فیسبوک و دیگر شبکههای اجتماعی حذف میشوند.
![همکاری شرکت متا با اسرائیل](http://syaaq.com/wp-content/uploads/2023/09/14020618000478_Test_NewPhotoFree-300x170.png)
تیم تحقیقاتی شبکه الجزیره به منظور اطمینان حاصل کردن از این سیاست فیسبوک و برای پی بردن به میزان جهتگیری این شبکه اجتماعی، دو صفحه مجزا یکی به زبان عربی به نام «لمه فلسطینیه» و دیگری به زبان عبری با نام «ارض الاجداد» ایجاد کرد و طی چند ماه نوع برخورد فیسبوک با محتواهای منتشرشده در این دو صفحه را تحت نظر گرفت.
طبق این گزارش، این گروه در تاریخ بیست و ششم ماه جولای سال جاری میلادی در صفحه عربی خبر و تصاویر شهدای شهر نابلس را که در عملیات ارتش رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدند، منتشر کرد.
طی عملیات نابلس که اواخر خرداد ماه سال جاری انجام شد، نیروهای رژیم صهیونیستی سه فلسطینی به نامهای «سعد ماهر الخراز»، «منتصر سلامه» و «نور العارضه» از ساکنان شهر نابلس را به ادعای تیراندازی به سمت یک اتوبوس حامل شهرکنشینان در کرانه باختری به شهادت رساندند. این اقدام با خشم و عصبانیت شدید مردم فلسطین مواجه شد.
فیسبوک بهسرعت این محتوا را حذف و تذکر بسته شدن صفحه در صورت تکرار انتشار چنین محتوایی را برای مدیر صفحه عربی ارسال کرد. اما در مقابل، همین خبر به صورت همزمان و با تصاویر تکاندهندهتری و متنی تحریکآمیزتر در صفحه عبری منتشر شد. فیسبوک نه تنها محتوا را حذف نکرد بلکه هیچگونه پیام هشدارآمیزی نیز برای مدیر صفحه ارسال نکرد.
الجزیره اشاره کرد که در زمان انجام این تحقیق، محققان این شبکه بارها با مقامات فیسبوک ارتباط برقرار کردهاند تا علت این دوگانگی در برخورد را جویا شوند، اما یا بررسی درخواست آنها با «تعلل» مواجه میشد یا «نادیده» گرفته میشد.
مارینا ویسنیاک، کارشناس حقوق دیجیتال نیز در این رابطه تاکید کرد که محتواهایی که به زبان عربی و از طرف فلسطینیان منتشر میشوند، بهشدت محدود میشوند. او گفت که بسیاری از مواردی که به ثبت رسیدهاند، نشان میدهند محتوای منتشرشده از سوی فلسطینیان و محتواهایی که به زبان عربی منتشر میشوند یا حذف میشوند و یا برخلاف متحوای عبری محدود میشوند.
برخورد شدید با محتوای عربی
جولی اوانو، عضو شورای نظارتی شرکت متا نیز در گفتوگو با الجزیره اذعان کرد که هیأت مدیره این شبکه از اجرای شدید قواعد نظارتی بر محتوای عربی در فیسبوک و اینستاگرام آگاه است. او در ادامه افزود که یکی از کاربران مصری در حساب کاربری خود پیشتر گزارشی از شبکه الجزیره بازنشر کرده بود که در آن به بازوی نظامی جنبش مقاومت اسلامی فلسطینی حماس اشاره شده بود. این محتوا محفاظتشده و مناسب برای انتشار در نظر گرفته شده بود؛ اما شرکت متا انتشار مطلب در خصوص بازوی نظامی حماس در گزارش را ممنوع کرد. حذف محتوای یک رسانه خبری مهم، مورد انتقاد شورای نظارت قرار گرفت.
در این تحقیقات که تحت عنوان «فضای بسته» انجام شده است، همچنین به نقش لابی صهیونیستی در اعمال فشار روی فیسبوک پرداخته شده است. مدیر سابق حوزه سیاستهای خاورمیانه و شمال آفریقای فیسبوک در این خصوص گفت؛ اسرائیل توانسته یک سیستم قدرتمندی ایجاد کند که مدیریت متا را بهشدت تحت فشار قرار دهد بهطوریکه حتی در سیاستهای اسرائیل سعی شده الگوریتمهای این شبکه اجتماعی نیز تحت تاثیر قرار گیرند.
وی در ادامه به «یک ارتش کامل» برای اطلاعرسانی و اعلام گزارش اشاره کرد که تلآویو آن را به راه انداخته است. براساس گزارش این شبکه، یک سازمان یهودی مستقر در آمریکا برنامهای را راهاندازی کرده است که بر مبنای آن کاربران و افراد عضو را تشویق میکند در صورت رویت محتوای ضداسرائیلی آن را گزارش دهند.
![همکاری شرکت متا با اسرائیل](http://syaaq.com/wp-content/uploads/2023/09/14020618000487_Test_NewPhotoFree-300x169.png)
در گزارش الجزیره آمده است: «برنامه ماخفیاعظم متوجه شده است که صدها نفر از کارکنان شرکت متا تابعیت اسرائیلی دارند و برخی از آنها مدیر، برخی ناظر و برخی دیگر در حوزه فنی در بسیاری از ادارات که مقرشان در اسرائیل و آمریکا قرار دارد، حضور دارند. برخی نیز پیشتر با ارتش و کابینه اسرائیل در ارتباط بودهاند.»
همچنین براساس این گزارش: «از شاخصترین کارمندان مؤثر [در این زمینه]، آدم موسری، رئیس پلتفرم اینستاگرام، دیوید فیشر، مدیر درآمدهای مالی فیسبوک و همچنین ایمی مور، مدیر سابق وزارت دادگستری اسرائیل است که مسئولیت واحد سایبری را برعهده دارد؛ واحدی که با محتوای فلسطینی مقابله میکند. عجیب آن است که این زن در شورای نظارتی فیسبوک گمارده شده که این مسئله خود میزان استقلال این شورا را زیر سؤال میبرد.»
منبع: خبرگزاری فارس