سفیر ترکمنستان در بلژیک هفته گذشته استوارنامه خود را به ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو تقدیم کرد و در مورد وضعیت روابط خارجی ترکمنستان و ائتلاف مستقر در بروکسل تبادل نظر کرد. آیا این تاثیری بر روابط ترکمنستان و روسیه خواهد داشت؟
به گفته وزارت امور خارجه ترکمنستان، استولتنبرگ به اهمیت نقش ترکمنستان بهعنوان یک شریک کلیدی در آسیای مرکزی، بهویژه در زمینه ثبات و امنیت منطقهای اشاره کرد. در همین حال، ساپار پالوانوف در مراسم هفتم سپتامبر در مورد برنامههای در حال اجرا برای مقابله با تهدیدات بیولوژیکی، رادیولوژیکی و هستهای، امنیت سایبری، مبارزه با تروریسم و تجارت غیرقانونی مواد مخدر و موارد دیگر صحبت کرد.
معنای این تعامل از نظر عملی همیشه در هالهای از ابهام بوده است. ترکمنستان به ائتلاف نظامی تحت رهبری ایالات متحده که در طی چندین سال در افغانستان درگیر عملیات بودند، کمکهای لجستیکی ارائه کرده است.
بااینحال، اخیرا اقداماتی برای تقویت روابط خارجی ترکمنستان و طالبان دیده میشود که نیازمند تحلیلهای پیچیده است. بنا بر گزارشها، استولتنبرگ در گفتگوی خود با پالوانوف در مورد کمکهای بشردوستانه ترکمنستان به افغانستان صحبت کرد. وی اشاره کرد که ناتو فعلاً درمورد طالبان نگرانی ندارد.
شبحی که در پسزمینه روابط خارجی ترکمنستان نمایان میشود، روسیه است. به نظر میرسد که غرب بهعنوان یک کل یا ناتو به طور خاص، برای سردکردن روابط خارجی ترکمنستان و روسیه تمایلی ندارد.
آخرین مهمان شمالی ترکمنستان، فرماندار سنپترزبورگ، الکساندر بگلوف بود که در تاریخ 10 سپتامبر وارد عشقآباد شد. بخشی از بازدید تجاری و بخشی دیگر سیاسی – فرهنگی – تاریخی بود.
پیشرو سرمایهگذاران سنپترزبورگ در ترکمنستان شرکت Vozrozhdenie است که طبق گزارشها 25 مورد از زیرساختهای اصلی ترکمنستان را طی سالها تکمیل کرده است. یکی از مواردی که بیشتر به آن اشاره میشود، صد گلولای در عشق آباد است.
سرویس مطبوعاتی بگلوف در بیانیهای اعلام کرد که یک کارگروه مشترک برای بررسی امکان مشارکت ماشینهای برق مستقر در سنپترزبورگ در نوسازی یک نیروگاه حرارتی در ترکمنباشی و یک نیروگاه برقآبی در مرو تشکیل شده است.
بگلوف علاوه بر پیشنهادهای سرمایهگذاری، کتابهای درسی تاریخ نیز به همراه داشت. این یک حرکت تحریکآمیز به نظر میرسد، زیرا نسخههای جدید کتابهای درسی کلاس یازدهم که قرار است به مدرسه روسی – ترکمنی در عشقآباد هدیه داده شود، شامل مبحث جنگ روسیه و اوکراین است که میتواند بحثبرانگیز باشد.
همانطور که وبسایت خبری مستقل روسی، مدوزا، گزارش داده است، مباحث تحت عنوان “عملیات نظامی ویژه” به “بازسازی نازیسم” ادعایی جهان غرب و تلاش غرب در “بیثبات کردن وضعیت روسیه” میپردازد. این خوانش گیجکننده از تاریخ اخیر، جنگ در اوکراین و الحاق خاک اوکراین را اقدامی بشردوستانه از سوی پوتین میداند.
هنوز مشخص نیست که آیا مقامات ترکمنستان به این اقدام آشکار برای تبلیغ یک خوانش جزئی از درگیری جاری در اوکراین واکنش نشان خواهند داد یا خیر. وضعیت انفعالی ایجاب میکند که عشقآباد نسبت به اینکه شرکای غربیاش هواداران نازی قلمداد شوند، سکوت اختیار کند.
با وجود فاشیسم نهانی، ترکمنستان در راستای چشمانداز روابط اقتصادی همچنان مبادلات منظمی با غرب دارد. هیئتی به رهبری وزیر امور خارجه، رشید مردوف، در 4 تا 5 سپتامبر به فرانسه سفر کرد تا با تاجران فرانسوی در مورد فرصتهای تجاری گفتگو کند. دهها جلسه تجاری با شرکتهای نامآشنایی مانند غول فناوری Thales Alenia Space ، توسعهدهنده زیرساخت VINCI Construction ، شرکت ساختمانی Bouygues و تعدادی از شرکتهای درگیر در امور مالی، انرژی، مراقبتهای بهداشتی و کشاورزی. اگر این گفتگوها به هرگونه معاملهای ختم شود، دور از انتظار نیست که سردار بردیمحمداف، رئیسجمهور ترکمنستان، به فرانسه سفر کند.
انتظار میرود بردیمحمداف اواخر این ماه به اروپا برود. پایگاه خبری کرونیکلز ترکمنستان مستقر در وین گزارش داده است که رئیسجمهور قرار است در 29 سپتامبر به دعوت صدراعظم آلمان، اولاف شولز، به آلمان سفر کند. این وبسایت میافزاید که رؤسای جمهور چهار کشور دیگر آسیای مرکزی نیز در برلین حضور خواهند داشت.
منبع: اوراسیانت