پس از بیانیه بشیر خضر استاندار بعلبک لبنان مبنی بر درآمد پناهندگان سوری، موجی از نارضایتی عمومی در لبنان به وجود آمد. بخش وسیعی از مردم بر این باورند که نظر استاندار بخشی از « کمپین تحریک نژادپرستانه » علیه پناهندگان سوری است، در حالی که گروهی دیگر آن را دلیل فشار های اقتصادی و هزینه بالای زندگی برای شهروندان لبنان و مشکلات پناهندگان برای مردم می دانند.
هزینه بالا
سخنان خضر در پاسخ به درخواست هماهنگ کننده اردوگاه های آوارگان در عرسال، شرق لبنان، در مرز با سوریه، برای افزایش حمایت از آوارگانی که از شرایط سخت رنج می برند، در جلسه هماهنگی انجمن های بشردوستانه در استان در 17 مارس 2023 بیان شد.
خضرر در پاسخ خود اشاره کرد که حقوق شخصی وی از دولت لبنان «کمتر از حقوق یک سوری آواره» است که از سازمان ملل می گیرد. کلیپ ضبط شده از سخنرانی خضر به طور گسترده در شبکه های اجتماعی دست به دست شد و بحث بین لبنانی ها بر سر موضوع “پناهندگان سوری” را زنده کرد.
برخی آمار غیر رسمی تعداد پناهندگان سوری در لبنان را دوملیون نفر تخمین زدند در حالی که تعداد شهروندان لبنان در کل کشور 6 ملیون نفر است و این موضوع سبب جنجال فراوان به ویژه در شبکه های اجتماعی شده است به طوری که برخی از کاربران مسیحی لبنانی تویت های با الفاظ نژاد پرستانه را استفاده کرده اند.
استاندار بعلبک در مصاحبه ای با العربی در توضیح سخنانش گفت : قصدم بیان مشکلات مالی کارمندان بخش دولتی بود و نه بیان مسائل نژاد پرستانه و اضافه کرد هزینه ای که آورگان سوری بر لبنان تحمیل کردند بالغ بر 50 ملیارد دولار است و یکی از علل فروپاشی اقتصاد لبنان را این مورد دانست
خضر همچنین مقایسه ای بین پناهجیویان لبنان و سوری در زمینه خدمات درمانی کرد و گفت الان یک لبنانی برای درمان باید مبالغ زیادی به دلار پرداخت کند ولی برای پناهندگان سوری این هزینه خدمات پزشکی توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل بدون پرداخت یک دلار در بیمارستان انجام می شود.
خضر خاطرنشان کرد: آمارهای اخیر حاکی از آن است که 45 درصد از آوارگان دره بقاع در شرق لبنان زیر 15 سال سن دارند، یعنی پس از شروع جنگ در سوریه در لبنان متولد شده اند وی یکی از عوامل اصلی افزایش نرخ زاد و ولد را حمایتی دانست که آوارگان از کمک های مالی بین المللی دریافت می کنند.
تحریک عمدی
خضر اشاره کرد: مظاهر خشونتی که در برخی مناطق نسبت به آوارگان مشاهده می کنیم، برای اهداف مشکوک است و کسی که آواره سوری را مورد آزار و اذیت قرار می دهد، همان کسی است که شهروندان لبنانی را آزار می دهد.
دلال حرب، سخنگوی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، به نوبه خود توضیح داد که “کمک نقدی به آسیب پذیرترین خانواده های پناهنده بالغ بر دو میلیون و 500 هزار پوند لبنان (حدود 23.5 دلار) بدون توجه به تعداد اعضای خانواده است.
طبق آمار سازمان ملل حدود 815 نفر در لیست پناهندگان قرار دارند اما افزایش جمعیت سوری ها و بر هم زدن بافت جمعیت در شهرهای لبنان نگرانی های را به وجود آورده است.
شهروندان مسیحی لبنان با افزایش جمعیت سوری ها و در نتیجه مسلمان نسبت به خودشان نگران خارج شدن از عرصه سیاسی لبنان نیز هستند
نژاد پرست
از سوی دیگر رئیس مرکز حقوق بشر لبنان، ودیح الاسمر، گفت که اظهارات استاندار “نژادپرستانه و تحریک کننده نفرت است و هدف آن تبرئه رهبران و مقامات واقعی مسئول بحران اقتصادی در لبنان است.”
الاسمر به الحره گفت: “آماری که در لبنان تهیه می شود قابل اعتماد نیست. مقامات لبنانی که قادر به شمارش تعداد لبنانی ها نیستند، چگونه می توانند تعداد پناهندگان و تولد آنها را بشمارند؟”
به گفته سازمان بین المللی حقوق بشر “دیده بان حقوق بشر”، “بیش از 90 درصد از آواره های سوری در فقر شدید زندگی می کنند و برای ادامه زندگی به قرض گرفتن و افزایش بدهی ها وابسته هستند.”
بهرحال باید دید که پشت سر هدف قرار دادن پناهندگان چه سیاستی وجود دارد.