بحرین تا سال ۲۰۲۴، از کشورهای حاشیۀ خلیجفارس ۱٫۸ میلیارد دلار دریافت خواهد کرد. بحرین به دلیل کسری بودجه، برای کاهش فشار بدهی و بهبود اعتماد سرمایهگذاران به کمک مالی این کشورها وابسته است.
ارزش بستۀ کمک مالی کویت برای ۶ پروژه، ۴۸۷٫۳ میلیون دلار، ارزش بستۀ کمک مالی عربستان برای ۱۶ پروژه، ۹۴۲٫۱ میلیون دلار و ارزش بستۀ کمک مالی امارات برای ۸ پروژه، ۳۵۷٫۹ میلیون دلار است.
با وجود این، این کمکها کاملاً کسری بودجۀ بحرین را حل نمیکنند، بلکه بحرین را ملزم به اصلاحات اساسی در مخارج دولت و افزایش درآمدهای غیرنفتی میسازند از جمله بحرین وادار به حذف برخی از یارانهها که بر بودجه سنگینی میکنند، میشود.
کمک مالی برای ثبات معیشتی
حسام عایش، کارشناس اقتصادی، گفت که بحرین پیشتر ۱۰ میلیارد دلار از کشورهای حاشیۀ خلیجفارس بهویژه عربستان دریافت کرده بود و هدف آنها، ثبات اقتصادی در بحرین است، چراکه از سویی این کشور با فروش ۲۰۰ هزار بشکه نفت در روز از نظر منابع مالی محدودیت دارد و از سوی دیگر، کمابیش تنها کشور حاشیۀ خلیجفارس است که خیرش بهار عربی در آن رخداد.
بحرین به منبع درآمد جدیدی از طریق اکتشاف نفت شیل چشم دوخته است اما به گفتۀ عایش، این پروژه هنوز به مطالعۀ بیشتری نیاز دارد؛ بنابراین، این کشور کوچک همچنان وابسته به عربستان سعودی میماند. افزون بر این، بحرین قرار است با این برادر بزرگ پروژههای مشترک اقتصادی نیز انجام دهد.
محدودیت منابع در برابر بدهیهای کلان
این کارشناس اقتصادی افزود که محدودیت منابع بحرین، چه از سوی برخی شرکتهای بزرگ، چه بخش بانکی یا بخشهای کوچک سرگرمی، منجر به دو مشکل اصلی در این کشور شده است:
نخست، پیش از اینکه در سال ۲۰۲۲ به دلیل افزایش درآمدهای نفتی به ۱۰۰ % کاهش یابد، حجم عظیم بدهی در سال ۲۰۲۱ به ۱۱۵% تولید ناخالص داخلی رسید.
دوم، با وجود افزایش درآمدهای نفتی، کسری بودجه تداومیافته است و آل خلیفه از سویی ناگزیر به استقراض خارجی شده و از سوی دیگر به ایجاد پروژههایی برای درآمدزایی دست زده تا توان بازپرداخت بدهی را داشته باشد یا کسری بودجۀ خود را کاهش یا ثابت نگه دارد.
از نظر عایش، بحرین باید پروژۀ استخراج نفت شیل را تسریع بخشد و هزینههای امنیتی و نظامی را بهویژه پس از مصالحه با کشورهای حاشیۀ خلیجفارس کاهش دهد.
صندوق ۵ میلیارددلاری عربستان سعودی
خالد فالح، وزیر سرمایهگذاری عربستان، در ۱۵ مه از تخصیص یک صندوق تخصصی برای سرمایهگذاری در بحرین با سرمایۀ ۵ میلیارددلاری خبر داد. وی افزود که این سرمایهگذاری در اختیار بخشهای گوناگون اقتصادی در بخش خصوصی عربستان و بحرین قرار خواهد گرفت.
منبع: العربی الجدید