عدم وجود جادههای آسفالت در یمن، رنج سفر در روزهای عید قربان را برای مردم این کشور دوچندان کرد و تلفات بیشتری را در مناطق بیابانی، دامنههای کوهستانی و درهها به همراه داشت. بالا رفتن تعداد جان باختگان جادهای مجدداً پرونده بازگشایی جادههای اصلی بسته شده بین مناطق دو طرف را به میان آورد و فشار بر هانس گروندبرگ، نماینده سازمان ملل در امور یمن را افزایش داد.
طی روزهای گذشته و با افزایش تلفات در جادههای بیابانی(غیر رسمی و خاکی) یمن که شهروندان مجبور به عبور از آن هستند، تقاضای بخشهای زیادی از جامعه یمنی برای باز کردن جاده بینالمللی صنعا به استانهای مأرب و حضرموت افزایش یافته است که مسیر اصلی ما بین پایتخت یمن و عربستان از طریق گذرگاه الودیعه محسوب میشود. فیصل عبدالله به عنوان یک راننده در مسیرهای بین شهری، جاده بیابانی(غیررسمی) را که گذرگاه الودیعه و منطقه الیتمه در شرق استان الجوف را به یک دیگر وصل می کند، «مرگبار» توصیف می کند و به مهاجران و حجاج یمنی که از عربستان برمی گردند، توصیه می کند از آن عبور نکنند. وی تاکید می کند اگر مجبور به استفاده از این جاده شدند، حتما یک راهنمای مسلح همراه خود داشته باشند تا در دام راهزنانی که در آن جاده هستند، نیفتند. فیصل عبدالله در گفت و گو با الاخبار خاطرنشان می کند که بسیاری از مسافران در بیابان گم می شوند و برخی از آنها به دلیل قطع شدن خدمات تلفن همراه در آن بیابان های وسیع که از شرق استان الجوف تا غرب یمن امتداد دارد، نجات نمی یابند زیرا این بیابانها خالی از سکنه و امکانات است و هیچ گونه خدماتی در این مسیر وجود ندارد. فیصل در زمینه حمل و نقل از صنعا به گذرگاه مرزی الودیعه که سالانه بیش از یک میلیون نفر از مجموع سه میلیون یمنی شاغل در عربستان سعودی از آن استفاده می کنند، کار میکند. وی می افزاید که سفر در جاده بیابانی الجوف برای کسانی که قصد سفر به حضرموت یا عربستان سعودی را دارند اجباری شده است و آرزو می کند که موضوع بازگشایی مسیرهای مسدود شده در اولویت هر گونه میانجیگری محلی، منطقه ای و بینالمللی بین طرفین درگیری قرار گیرد. فیصل عبدالله تاکید می کند که پایان دادن به این رنج و درد با توجه به آرامش در جبههها امکانپذیر است، بهویژه که بازگشایی جاده بینالمللی صنعا و شهر مأرب، عبور و مرور وسایل نقلیه را تسهیل و خسارات جانی و مادی را کاهش میدهد.
در واقع، این پرونده بشردوستانه که مرتبط با بازگشایی تمام مسیرهای ارتباطی است و کمیته نظامی در صنعا از زمان اجرایی شدن آتش بس در اوایل آوریل 2022 در اولویت های خود قرار داده و دائما بر آن تاکید کرده است، توسط دولت وفادار به “ائتلاف” در یمن به طور کامل رد شده و آنها خواسته های خود را برای بازشدن جاده های تعز به تنهایی متمرکز می کند. اگرچه صنعا ابتکارات یکجانبه ای را برای باز کردن جاده های ترانزیتی ایمن در استان تعز آغاز کرد؛ اما تلاش های انجام شده در این زمینه نیز پس از چندین دور مذاکرات سال گذشته با حمایت سازمان ملل در امان، پایتخت اردن شکست خورد. هیئت عدن همچنین پیشنهادهای ارائه شده بینالمللی که به عنوان اولین گام بر باز کردن جاده های ایمن در تعز، الضالع و مأرب تمرکز داشت را در ماه گذشته رد کرد.
قبل از تجاوز به یمن، سفر از صنعا به مأرب با ماشین حدود دو تا سه ساعت طول میکشید که از سه مسیر: صنعا – الفرضه – تقاطع جوف – مأرب، صنعا – خولان – صرواح- مأرب (مسدود شده در اواسط 2016) و صنعا – ذمار – البیضاء – مأرب صورت می گرفت. س پس از بسته شدن دو جاده اول، طولانی ترین جاده و ارتباط بین شمال شرقی البیضاء و جنوب مأرب که مسافرت در آن هفت ساعت طول می کشد به عنوان تنها جاده آسفالت باز به روی یمنی ها باقی ماند. با این حال، در نتیجه درگیریهای مسلحانه در مناطق بین البیضاء، مارب و شبوه در نیمه دوم سال ۲۰۲۱، این جاده نیز به روی مسافران بسته شد که رنج هزاران مسافر را که مجبور به تردد از طریق جاده های جایگزین بودند را افزایش داد و یمنیها را مجبور به انتخاب جاده های کویری یا کوهستانی که کرد که طی آن باید حدود 20 ساعت با تحمل تمام خطرات منتظر بمانند تا به گذرگاه زمینی الودیعه برسند.
همچنین مسیر تعز تا عدن دو ساعت و نیم به طول میانجامید، اما درگیریهایی که در سالهای گذشته در منطقه کرش واقع در منطقه القبیطه در شمال استان لحج رخ داد و حملات هواپیماهای جنگی در آوریل 2015 پل عقان را که به عنوان یکی از بزرگترین پل های یمن با طول 180 متر بود را هدف قرار داد و منجر به بسته شدن جاده بینالمللی بین این دو منطقه شد و شهروندان را مجبور کرد از جادههای آسفالت نشده و بسیار ناهموار و خطرناک بین این مناطق عبور کنند. سفر در این مسیرهای جایگزین بین هشت تا ده ساعت طول می کشد. هفته گذشته و در آستانه عید قربان، ده ها یمنی در جاده سائله – القبیطه بر اثر رگبار و بارانهای شدید که به سیل منجر شد، جان خود را از دست دادند. البته در مسیر میان الضالع و صنعا که از 2018 بسته شده، مسیرهای جایگزین کمخطرتری نسبت به دیگر مناطق وجود دارد که رانندگان و مسافران می توانند از طریق جادهای که استان إب را به الضالع متصل میکند، به بین صنعا و الضالع تردد کنند.
صنعا تا کنون پنج ابتکار را برای باز کردن معابر امن در تعدادی از استانها مطرح کرده است؛ اما در مقابل تلاشهای زیادی برای باز کردن جادهها تنها در تعز صورت می گیرد، در حالی که طرح های مطرح شده از این مورد با شروط نظامی و همچنین منافع مادی بویژه موارد مطرح شده در توافقنامه «استکهلم» در مورد تعز در تعارض است. به طور کلی به دلیل رنج ناشی از بسته شدن راه ها، این پرونده در اولویت مذاکراتی است که پس از اعلام آتش بس، بین طرفین صورت میگیرد. در آغاز سال جاری، نماینده سازمان ملل در امور یمن چندین پیشنهاد ارائه کرد که در آخرین آن موارد از دو طرف خواسته شده تا با بازگشایی تدریجی جاده ها موافقت کنند و همچنین خواستار باز شدن گذرگاه های بشردوستانه در مسیر تعز و سایر استان ها شده است.
منبع : الاخبار