مردم یمن در بحبوحه ترس از تکرار سناریوی آتش بس بشردوستانه سابق که بدون نتیجهای ملموس به پایان رسید، منتظر «اعلامیه ریاض» برای پایان جنگ و توقف محاصره یمن ظرف چند روز آینده هستند. در همین راستا، منابع دیپلماتیک در گفتوگو با الاخبار تأیید کردند که عربستان سعودی از چند روز پیش مقدمات امضای این اعلامیه را آغاز کرده است تا رسماً به وضعیت جنگی یمن پایان دهد.
به گفته این منابع؛ مراسم اعلام پایان جنگ یمن در ریاض، پایتخت عربستان برگزار میشود. در این مراسم نمایندگان شورای ریاستی مورد حمایت عربستان در یمن، هیأت مذاکره کننده صنعا(جنبش انصارالله یمن)، هیات میانجی عمان، نمایندگان اتحادیه اروپا، آمریکا ، انگلیس، فرانسه، شورای همکاری خلیج فارس و دبیرکل اتحادیه عرب نیز حضور دارند.
این اطلاعیه شامل توافق آتشبس و امضای تفاهمنامههایی در خصوص پرداخت حقوق، بازگشایی جادهها و گسترش مقاصد پروازهای تجاری از فرودگاه صنعا به پنج فرودگاه دیگر و همچنین حل مشکلات پیچیده مرتبط با موضوع زندانیان و بازداشت شدگان است. با این حال، منابع دیپلماتیک مطلع از این گفتگوها اعلام کردند که مقامات سعودی و آمریکایی با همراهی مقامات سازمان ملل در رابطه با انتقال تعدادی از اختلافات بر سر سازوکارهای اجرایی، به دورهای آتی توافق کردند.
محمد عبدالسلام، رئیس هیئت مذاکرهکننده صنعا، توضیح داد که سفر این هیئت به ریاض در چارچوب «مذاکراتی قرار دارد که هیئت ملی با هیئت سعودی در جلسات متعدد در مسقط و جلسات مکرر در صنعا انجام داده است».به گفته وی هدف از این سفر فقط امضای آنچه بر سر آن در جلسات قبلی توافق شده است، میباشد.
هنگامی که عبدالسلام اولویتهای سفر ریاض را برای دستیابی به موفقیت در «پرونده بشردوستانه» به عنوان یک مأموریت اساسی تعیین میکرد، خاطرنشان کرد که این هیئت «در تلاش است تا حقوق عادلانه مردم یمن را به دست آورد.» علاوه بر عبدالسلام، سرلشکر جلال الرویشان، معاون نخست وزیر دولت نجات ملی در امور دفاعی و امنیتی، سرلشکر یحیی الرزامی، رئیس کمیته نظامی، حسن الکحلانی، معاون رئیس کمیته نظامی و عبدالملک العجری، مذاکره کننده ارشد در این سفر حضور دارند.
شایان ذکر است که هیئت عمانی پنجشنبه (14 سپتامبر) و کمتر از یک ماه پس از سفر اخیر خود به صنعا، با مهدی المشاط، رئیس شورای سیاسی این کشور دیدار کرد. به نقل از خبرگزاری یمنی «سبأ» وابسته به دولت مستقر در صنعا، المشاط از تلاشهای عمان برای برقراری صلح در یمن تشکر و قدردانی کرد و گفت: «صلح اولین انتخاب صنعا بوده و باقی میماند و باید روی آن کار کرد. سفر هیأت صنعا به ریاض، پاسخی به میانجیگری سلطان نشین عمان برای تکمیل رایزنیها با طرف سعودی است که در صنعا و مسقط صورت گرفتند.»
با این حال، عربستان سعودی سعی دارد خود را به عنوان یک طرف میانجی در کشوری معرفی کند که حدود 9 سال جنگ را علیه آن رهبری کرده است. این در بیانیه وزارت خارجه این کشور آشکار شد که تلاش کرد ورود هیئتهای مذاکره کننده به ریاض را به «تلاشهای پادشاهی برای برقراری صلح در یمن» نسبت دهد.
به دنبال این بیانیه محمدعلی الحوثی، یکی از اعضای شورای عالی سیاسی جنبش انصارلله یمن گفت: گفتگوها با عربستان سعودی به عنوان رهبر ائتلاف متجاوز با میانجیگری عمان برای دستیابی به راه حلی برای موضوعات مورد بحث در پرونده بشردوستانه، ادامه دارد.
وی همچنین تاکید کرد: بر اساس چشمانداز راهحل جامع، گفتگو تنها با ائتلاف متجاوز امکانپذیر است، زیرا تصمیم تجاوز، محاصره و توقف آن در دست این ائتلاف است.
این اولین بار نیست که پادشاهی سعودی خود را به عنوان یک «واسطه» معرفی میکند. در اولین دور مذاکرات مستقیم، در اواخر آوریل گذشته، محمد آل جابر، سفیر عربستان سعودی در یمن، که در راس هیئت کشورش به صنعا سفر کرد، تلاش داشت سفر خود را به عنوان بخشی از «میانجیگری» پادشاهی سعودی در یمن، بر اساس ابتکار 2021 عربستان، نسبت دهد.
در هر صورت، بیانیه اخیر وزارت خارجه عربستان تایید کرد که مذاکرات کنونی «ادامه» مذاکرات آوریل است که طی آن دو طرف به تفاهماتی دست یافتند که فراتر از تقاضای گسترش یا تمدید آتش بس به آتش بس کامل و لغو محاصره بود.
گسترش پروازها به بیش از یک مقصد، باز کردن بندر حدیده به روی ورود کشتیهای حامل مواد غذایی و مشتقات نفتی و پرداخت حقوق کارمندان دولت بدون توافق بر سر منابع پرداخت، از مسائلی است که در تفاهمات آوریل بر سر آنها بحث شد.
آنچه امروز اتفاق میافتد بازگشت به تفاهمات آوریل است که طی آن عربستان سعودی پذیرفت که به اثرات جنگ و محاصره رسیدگی کند. با این حال عربستان در آن نشست تقاضای غرامتی که صنعا خواستار شده بود را نادیده گرفت و حتی سعی کرد با جایگزین کردن آن بوسیله تشکیل یک کنفرانس بینالمللی کمکهای مالی برای بازسازی یمن، که عربستان سعودی بهعنوان «مشارکتکننده اصلی» در آن شرکت میکند، این خواسته را کمرنگ کند.
منبع: الاخبار