یکی از توافقات مهم در حاشیۀ اجلاس G-20، کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) است که بهعنوان رقیب طرح کمربند و جاده چین تلقی شده و انتظار میرود مسیر جایگزین برای محمولهها به مقصد اروپا باشد.
این طرح به نفع گروه آدانی است که پیشتر با 1.2 میلیارد دلار کنترل بندر حیفا در اسرائیل را به دست آورده است. کریدور غرب آسیا از دو کریدور مجزا تشکیل شده است: کریدور شرقی بندر موندرا در ساحل غربی هند را به بندر فجیره متصل میکند و سپس با استفاده از راهآهن کالاها را از طریق کانتینرهای استاندارد از طریق عربستان سعودی و اردن به بندر حیفا منتقل میکند.
کریدور غرب متعلق به بندر حیفا خواهد بود که از آنجا کالاهای هندی به بنادر گوناگون اروپا مانند مارسی در فرانسه و دیگر بنادر ایتالیا و یونان خواهد رسید. درحالیکه برخی از تحلیلگران دربارۀ مقرونبهصرفه بودن حملونقل کالا از طریق کریدور ریلی-دریایی پرسش مطرح کردند، صادرکنندگان میگویند این امر به نفع برخی از کالاها خواهد بود.
IMEC شامل یک شبکۀ راهآهن خواهد بود که برای ارائه حملونقل بینمرزی از کشتی به ریل قابلاعتماد و مقرونبهصرفه طراحی شده است و مسیرهای دریایی و جادهای موجود را تکمیل میکند.
این کریدور شامل نصب زیرساخت برای برق و اتصال دیجیتال و نیز خطوط لوله برای صادرات هیدروژن پاک خواهد بود. این نهتنها زنجیرۀ تأمین منطقهای را ایمن میسازد، بلکه دسترسی تجارت را بهبود بخشیده و فعالیت تجاری را تسهیل میکند.
آجی سریواستاوا، یکی از بنیانگذاران اندیشکدۀ ابتکار پژوهش تجارت جهانی (GTRI)، گفت: «این پروژه شامل یک خط راهآهن، کابل برق و اینترنت و یک خط لوله برای صادرات هیدروژن سبز از هند به اروپا خواهد بود. ما اکنون در مرحلۀ تفاهمنامه هستیم و دیدن جزئیات هزینه مهم خواهد بود. در یک برآورد تقریبی، هزینۀ اجرای خطوط راهآهن بینقارهای و کابلهای برق از یک تریلیون دلار فراتر خواهد رفت. بخش هیدروژن سبز پروژه قابلاجرا نیست. هیدروژن سبز 4 تا 5 برابر گرانتر از سوختهای استاندارد است و انتقال مؤثر آن در چند صد کیلومتر نیازمند فناوری خواهد بود.
مانیش آگاروال، رئیس زیرساخت، PwC و یکی از بنیانگذاران AskhowIndia.org گفت: «من هیچ برآوردی مبنی بر اینکه چرا کشتی+راهآهن مقرونبهصرفهتر از انتقال کالا از طریق کانال سوئز به یک بندر اروپایی از حیث زمان و هزینه است، ندیدهام. ازآنجاییکه عربستان سعودی خواهان تنوع بخشیدن به اقتصاد خود است، کارخانههایی را جذب میکند که میتواند زمین و انرژی ارزانقیمت را فراهم کند و میخواهد به یک قطب دریایی بزرگ (از جمله در حملونقل) تبدیل شود. اما نمیدانم صادرات هند چگونه در این داستان قرار میگیرد».
او گفت: «سعودی میخواهد پارکهای خورشیدی گستردهای را ایجاد کند. بنابراین، آنها میتوانند بهجای وساطت در صادرات هند، خودشان هیدروژن سبز را توسعه دهند».
این کریدور برای ترانزیت کالا و خدمات بین هند، امارات، عربستان سعودی، اردن، رژیم صهیونیستی و اروپا مورداستفاده قرار خواهد گرفت. بر پایۀ این تفاهمنامه، ذینفعان این کریدور قصد دارند کابلکشی برق و اتصال دیجیتال و همچنین یک خط لوله برای صادرات هیدروژن پاک در طول مسیر راهآهن را فراهم کنند.
از مزایای این کریدور ایمنسازی زنجیرههای تأمین منطقهای، افزایش دسترسی به تجارت، تسهیل تجارت و پشتیبانی از اثرات اجتماعی زیستمحیطی و دولتی است. این کریدور همچنین واکنشی استراتژیک به ابتکار کمربند و جاده چین (BRI) است که نفوذ چین را در سراسر آسیا، آفریقا و اروپا گسترش میدهد. ورود رژیم صهیونیستی در این ابتکار جنبه مهم دیگر این پیمان است؛ رژیمی که در طول تاریخ با بسیاری از کشورهای عربی با تنش مواجه بوده است. دخیل شدن رژیم صهیونیستی بهعنوان یکی از اعضای IMEC، نشاندهندة یک دگرگونی بزرگ در پویایی خاورمیانه است. این کریدور رژیم صهیونیستی را با همسایگان عرب خود وصل میکند و همکاری اقتصادی را ارتقا میدهد و پیوستگی غرب آسیا را تقویت میکند.
ابتکار IMEC نهتنها اثرات BRI را با ایجاد ارتباط مستقیم با برخی از شرکای تجاری اصلی خود خنثی میکند، بلکه IMEC فراتر از اتصال لجستیکی است. کریدور فراتر از یک راهآهن یا کابل است. این پل سبز و دیجیتالی در سراسر قارههاست. هدف این پروژه ایجاد یک شبکۀ ترانزیت بین کشتی و ریل است که «قابلاعتماد و مقرونبهصرفه» باشد. آجی ساهای، مدیرکل و مدیرعامل فدراسیون سازمانهای صادرکنندۀ هند (FIEO)، گفت این ابتکار تبادل کالا بین هند، امارات، عربستان سعودی، اردن، اسرائیل و اروپا را تسهیل میکند و هزینههای تجاری را به میزان قابلتوجهی کاهش میدهد.
منبع: تلگراف