به نظر میرسد چین با گسترش پشتوانه پولی خود و محدود نکردن یوان به معاملات تجاری و اعطای اوراق قرضه در تلاش برای محدود کردن نفوذ آمریکا در منطقه است. چین اولین جرقه تحرکات مالی خود را از امارات آغاز کرده و عربستان سعودی نیز ماه گذشته تمایل خود را برای کمک به پیشبرد این مسیر اعلام کرده است.
در پایان ماه مارس، چین اولین معامله خرید گاز طبیعی مایع را به میزان 65000 تن به یوان با امارات انجام داد. این اقدام عملی امارات پس از آن صورت گرفت که محمد بن عبدالله الجدعان، وزیر دارایی عربستان سعودی در ژانویه گذشته در مصاحبه با تلویزیون آمریکایی بلومبرگ اعلام کرده بود که عربستان از تجارت با ارزهایی غیر از دلار استقبال میکند.
این رفتار امارات و عربستان ناشی از نتایج سفر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به ریاض در دسامبر گذشته است، در آن دیدار چین خواستار تجارت نفت با سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس به یوان شد.
خبرگزاری عراقی (INA) نیز در زمینه تجارت کشورهای عربی با ارز یوآن گزارش داد که مصر برای انتشار اوراق قرضه یوان آماده میشود و بانک مرکزی عراق نیز ماه گذشته اعلام کرد که اجازه میدهد محصولات وارداتی از چین به یوآن تسویه شود. عراق با تولید میانگین روزانه 4.5 میلیون بشکه نفت که حدود 3.2 میلیون بشکه در روز آن صادر میشود، پس از عربستان دومین تولیدکننده بزرگ نفت خام در اوپک است.
تصمیمات کشورهای عربی در این زمینه با اقدامات بینالمللی روسیه نیز مطابقت دارد. به طوری که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه شخصا حمایت خود را از یوان برای محاسبات تجاری بین مسکو و کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین در چارچوب توافق مسکو اعلام کرد.
یکی از برجستهترین تصمیماتی که به تقویت توانایی چین در استفاده از یوان به عنوان ارز در مبادلات تجاری جهانی کمک کرد، ایجاد مراکز یوان در خارج از کشور در شهرهایی مانند هنگ کنگ، لندن و سنگاپور بود که به شرکتهای خارجی اجازه میدهد تا یوان را نگه دارند و تجارت کنند. این تصمیم انجام تجارت با شرکتهای چینی با استفاده از یوان را برای آنها آسانتر میکند.
از سال 2016، صندوق بینالمللی پول یوان چین را در سبد حق برداشت ویژه خود گنجانده و آن را به همراه دلار، واحد پول اروپایی، یورو، ین ژاپن و پوند به سبد ارزهای ذخیره خود اضافه کرده است.این اقدام در آن زمان نشان داد که یوان به یک ارز مهم جهانی تبدیل شده است و راه را برای استفاده از ارز چینی هموار کرد.
اگرچه سهم پول چین در ذخایر رسمی ارز در سراسر جهان در پایان سال گذشته تنها 2.69 درصد بود، اما بر اساس دادههای صندوق بینالمللی پول که اوایل آوریل امسال منتشر شد، این ارز همچنان کاندیدای رقابت با دلار در سال جاری است.
بر اساس دادههای صندوق بینالمللی پول، سهم دلار در ذخایر ارزی جهانی در پایان سال 2022 به 58.36 درصد کاهش یافت که پایینترین سطح در 27 سال گذشته است.
بر اساس انتظارات بانک سرمایهگذاری آمریکایی مورگان استنلی برای سال 2020، سهم یوان در داراییهای ذخیره خارجی جهانی از 2 درصد به بین 5 تا 10 درصد تا سال 2030 افزایش خواهد یافت.
در همین حال، چین با استفاده از یوان در معاملات برون مرزی خود رشد قابل توجهه داشته و از مسیر کاهش وابستگی خود به دلار عبور کرده است.
سهم ارز یوان از پرداختها و دریافتهای فرامرزی از تقریباً صفر در سال 2010 به رکورد جدید 48 درصد در پایان ماه گذشته رسید و سهم دلار از 83 درصد در مدت مشابه به 47 درصد کاهش یافت.
الکساندر کاتب، استاد اقتصاد در مؤسسه علوم سیاسی پاریس، در رابطه با این موضوع گفت: امارات متحده عربی در کنار عربستان سعودی، عراق و ایران یکی از تامین کنندگان اصلی نفت چین هستند، بنابراین پیروی از روندی که چین در آن شروع به خرید نفت و گاز و محصولات وارداتی خودبه یوان کرده کاملا طبیعی است.
به گفته این استاد اقتصاد، برای شرکتهای نفتی اماراتی، به ویژه شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC)، حفظ ذخایر دلار در این مرحله مهم است بنابر این تجارت نفت و گاز به یوان با چین به دستیابی به این هدف نیز کمک میکند.
احمد یاسین، کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: گرایش امارات متحده عربی به سمت تجارت گاز با یوان چین، گامی است که بقیه کشورها مانند هند، برزیل و ایران را برای مبادله و تکمیل مبادلات تجاری، بهویژه در منابع انرژی، با ارزهای محلی تشویق میکند و این نشان دهنده جایگزینی حقیقی یوان در مقابل دلار است.
طی سالهای گذشته، مقامات چینی مقادیر زیادی طلا خریداری کردهاند و هنوز هم در حال خرید آن هستند، و این نشاندهنده اعتبار زیاد این ارز نزد بقیه کشورها است و به آنها این پیام را میدهد که یوان با پشتوانه طلا بهتر از دلار کاغذی است که فدرال رزرو ایالات متحده (بانک مرکزی) بدون توجه به آسیب اقتصادی عظیمی که به اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور وارد میکند، آن را چاپ میکند و به چرخ اقتصاد جهانی شوک وارد میکند.
یاسین میگوید که آمریکا با هدف تضعیف اقتصاد چین تلاش میکند تا بحران نظامی بین چین و تایوان را شعلهور کند.
منبع: العربی الجدید