پس از تایید خبری مبنی بر اینکه لیونل مسی در پایان فصل از باشگاه فرانسوی خود یعنی پاریس سنت ژرمن جدا خواهد شد، گمانهزنیهای زیادی در مورد مقصد بعدی این ستاره فوتبال مطرح شد. قبل از پیوستن لیونل مسی به تیم آمریکایی اینتر میامی، یک تیم عربستانی پیشنهاد وسوسه انگیز 400 میلیون دلاری در هر فصل را به وی ارائه داده بود. این امر مسی را در رد کردن پیشنهاد خیره کننده عربستان (ثروت کلان در مقابل بازی در یک باشگاه فوتبال سعودی) استثنا میکند. چرا که همتایان وی همانند کریم بنزما، مهاجم فرانسوی اوایل این ماه به الاتحاد پیوست، انگولو کانته، هموطنش نیز به او ملحق شد و کریستیانو رونالدو فوق ستاره پرتغالی اواخر سال گذشته به النصر پیوست. به عقیده بسیاری بازکنان برجسته دیگری نیز حتما این مسیر را دنبال خواهند کرد.
مسی در سن 35 سالگی با اینکه توان و نیروی گذشته خود را ندارد با اینحال تنها چند ماه پیش بود که وی به اوج دوران حرفهای خود رسید. وی توانست به همراه کشورش فاتح جام جهانی قطر در دسامبر 2022 شود. به همین خاطر بسیاری از طرفداران و کارشناسان او را یکی از بهترین فوتبالیستهای کل جهان فوتبال میدانند.
علیرغم رد پیشنهادهای سودآورتر از سوی الهلال، انتقال به میامی شامل همکاریهای تجاری با برندهایی مانند آدیداس و اپل میشود. این برای کسانی که حتی اگر اطلاعات کمی از فعالیتهای تجاری مسی داشتهاند، تعجبی نداشت. چرا که او همه چیز، از بادوایزر (برند آبجوسازی آلمانی) گرفته تا ارزهای دیجیتال، را تبلیغ میکند.
این بازیکن آرژانتینی با این قرارداد توانست رتبه دوم پردرآمدترین ورزشکاران جهان را به خود اختصاص دهد. مجموع درآمد حاصل از دستمزد و قراردادهای اسپانسرینگ او رقمی نزدیک به 130 میلیون دلار است که تنها چند میلیون دلار کمتر از کریستیانو رونالدو، پردرآمدترین بازیکن جهان است.
سفیر گردشگری
بسیاری از مفسران و روزنامه نگاران استدلال کردهاند که درآمد قابل توجه مسی از قراردادهای مختلف تجاری و همچنین قرارداد فوتبالیاش باید به این معنا باشد که وی میتواند از میراث خود بدون نیاز به تعقیب اهداف مالی که توانایی خدشه دار کردن شهرتش را دارند، محافظت کند.
با این حال، با وجود این واقعیت که او دیگر در عربستان سعودی بازی نخواهد کرد، رابطه او با پادشاهی ادامه خواهد داشت. مسی چندین بار به آن کشور سفر کرده است. وی از ماه مه 2022 به عنوان سفیر گردشگری عربستان انتخاب شد و در همین راستا سالانه 6 میلیون دلار از آن کشور دریافت خواهد کرد.
به نظر برخی از صاحب نظران، بهبود اعتبار و وجهه جهانی این کشور بخشی از استراتژی عربستان سعودی در انتخاب این بازیکن سرشناس فوتبال به عنوان سفیر گردشگری است. در همین راستا سامی الجابر، فوتبالیست سابق عربستانی گفت: تعیین مسی به عنوان سفیر گردشگری عربستان به دلیل تاثیری که این بازیکن در سطح جهانی دارد، گامی متمایز و منحصر به فرد است. این اقدام تاثیر مثبتی بر موقعیت جده به عنوان یک مقصد گردشگری خواهد داشت.
در زمان اعلام این خبر احمد الخطیب، وزیر گردشگری عربستان سعودی نیز در یک پیام توییتری با استقبال از این خبر اعلام کرد: «ما هیجان زده هستیم که شما (لیونل مسی) گنج دریای سرخ، فصل 2022 جده و تاریخ باستانی ما را کشف کنید». وی در ادامه نوشت: «این اولین سفر او به پادشاهی نیست و آخرین هم نخواهد بود».
به دنبال اعلام خبر تعیین مسی به عنوان سفیر گردشگری عربستان، خانوادههای زندانیان سیاسی عقیدتی سعودی، نامهای سرگشاده به این بازیکن نوشتند. آنها در این نامه خاطرنشان کردند: «شما قهرمان میلیونها تن هستید، لطفا از این موقعیت به خوبی استفاده کنید و از حقوق بشر در عربستان دفاع کنید. به قصابان جمال خاشقچی و سرکوبگران فعالان صلح در عربستان نه بگویید.
در این نامه که توسط نهاد مدافع حقوق بشر Grant Liberty تنظیم شد، عربستان به بهرهبرداری از تصویر مسی برای «شستن سوابق حقوق بشری خود» متهم شده است. در این نامه تاکید شده است که پذیرش حضور در کمپین گردشگری سعودی در واقع «آری گفتن به همه موارد نقض حقوق بشر است» که امروزه در عربستان مدرن اتفاق میفتند. با اینحال این گفتهها راه به جایی نبردند و مسی همچنان به نقش سفیری خود ادامه میدهد.
شستشوی ورزشی عربستان
تلاشهای عربستان سعودی برای شستشوی ورزشی – رویهای که توسط دولتهای تمامیتخواه برای مشروعیت بخشیدن به رژیمهایشان و منحرف کردن تمرکز از نقضهای حقوق بشری استفاده میشود – فراتر از یک فوتبالیست است. صندوق سرمایهگذاری دولتی عربستان به ریاست محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی خرید باشگاه نیوکاسل یونایتد را در اکتبر 2021 به پایان رساند. در هفته گذشته، این صندوق همچنین تصاحب چهار باشگاه در عربستان سعودی از جمله الهلال و الاتحاد را تکمیل کرد.
میلیاردها دلار سرمایهگذاری در این پروژهها و پروژههای مشابه صرفاً برای تبدیل پادشاهی به یک مرکز ورزشی بینالمللی جذاب نیست. به نظر برخی منتقدان، تغییر چارچوب، یا بهبود شهرت جهانی این کشور بخشی از استراتژی ورزشی عربستان است. این کشور همچنین اخیرا سرمایهگذاریهای سنگینی در فناوریهای دیجیتال داشته است. صندوق ثروت دولتی عربستان اخیراً سهامی در آمازون، گوگل، مایکروسافت، اوبر و زوم به دست آورده است. مطمئناً محاسبهای وجود دارد که هر چه عربستان سعودی در بافت فرهنگی و سرگرمی جهانی درگیرتر و جا افتادهتر شود، انتقاد از پادشاهی بر سر مسائل سیاسی، مانند جنگ در یمن، سختتر میشود.
انتظار میرود در سپتامبر 2024، فیفا مقصد بعدی جام جهانی در سال 2030 را اعلام کند. عربستان سعودی، همراه با مصر و یونان، برای میزبانی این مسابقات پیشتاز پیشنهاد مشترک هستند. میتوان با خیال راحت فرض کرد که سرمایهگذاری سنگین و نسبتاً ناگهانی رژیم سعودی در فوتبال در سطح جهانی نیز بخشی از جاه طلبی آن کشور برای آوردن این رویداد بینالمللی به سواحل عربستان است.
در حالی که مسی در حال حاضر در برابر منافع مالی بیشتر از سوی سرمایهگذاران سعودی خود مقاومت کرده است، با این حال روند مناقصه اعلام مقصد بعدی جام جهانی فوتبال، او را در موقعیت دشواری قرار میدهد. چرا که آرژانتین نیز به همراه شیلی و پاراگوئه پیشنهاد میزبانی مشترک جام جهانی 2030 را ارائه کردهاند. این مسئله میتواند مسی را در شرایط سختی قرار دهد. مسی علیرغم مقاومت در برابر انتقال به لیگ حرفهای عربستان، همچنان در مدار نفوذی که پادشاهی برای کل ورزش جهان ترسیم کرده است، به زندگی خود ادامه میدهد.
منبع: میدل ایست آی