مایکل یانگ در مقاله ای که آن را در بنیاد کارنگی منتشر کرده به موضوع چشم انداز انتخابات، ریاست جمهوری لبنان بعد از سرگیری روابط بین تهران و ریاض پرداخته است و می گوید: بعضی از افراد خوشبین ازسرگیری روابط تهران و ریاض را برای لبنان مفید می دانند و ممکن است حق با آنها باشد اما در هفته های اخیر ما شاهد پیچیده تر شدن اوضاع برای انتخاب رئیس جمهور هستیم زیرا سعودیها و حزب الله به پشتیبانی ایران سعی می کنند قدرت در دسترس خودشان را طبق منافع مد نظرشان حفظ کنند.
زمانی که حزب الله پشتیبانی خودش را از سلیمان فرنجیه برای پست ریاست جمهوری آغاز کرد سفیر عربستان بلافاصله با بشاره الراعی مارونی دیداری را انجام داد تا علنا حمایت خود را از این شخص در مقابل فرنجیه ابراز کند.
از طرف دیگر بازیگردان دیگر در لبنان فرانسه است؛ عربستان به دلیل اینکه خواستار انتخاب فردی بی طرف برای ریاست جمهوری لبنان است از تلاش فرانسه نیز برای انتخاب فرنجیه ناراحت است، اما فرانسه معتقد بر این است که اگر نواف سلام نخست وزیر همسو با عربستان انتخاب شود وجود فرنجیه در ریاست جمهوری توازن را برقرار می کند. با این حال، ریاض به فرانسوی ها یادآوری کرد که آنها نبیه بری را در محاسبه های خود فراموش کرده اند.
سفر اخیر فرنجیه به پاریس بر این پیچیدگی های اوضاع لبنان افزود. فرانسویها پس از گفتگوی بین امانوئل ماکرون و محمد بن سلمان، ، از فرنجیه دعوت کردند تا تضمینهایی برای اطمینان دادن و جلب موافقت سعودیها ارائه کند.
اما کماکان شاهد آن هستیم که عربستان از ریاست جمهوری فرنجیه روی خوش نشان نمی دهد و بعد از سرگیری روابط با ایران به دنبال ایفای نقشی پر رنگ تر و مطرح کردن گزینه های سیاسی دیگر خود برای این منصب است.
از طرف دیگر آنچه نمایان است حزب الله تمایل به توافق با عربستان دارد و با پیشنهاد گزینه نواف سلام برای نخست وزیری به دنبال موافقت این کشور با ریاست جمهوری سلیمان فرنجیه است تا با وجود وخامت اوضاع مالی لبنان هر چی سریعتر لبنان از وابستگی به صندوق بین المللی پولی که تحت کنترل ایالات متحده است خارج شود.
محدوده امتیاز های اعطایی ایران و حزب الله به عربستان کجاست؟
پاسخ در هفته گذشته زمانی که موشک ها از لبنان به شمال اسرائیل شلیک شدند نمایان می شود زمانی که همه انگشت اتهام را بر روی حماس قرار دادند، کمتر کسی است که اعتقاد بر عدم حمایت حزب الله از این عملیات داشته باشد به ویژه آنکهدر روز بعد این عملیات اسماعیل هنیه رئیس دفتر حماس با سید حسن نصر الله دیداری کرد. این عملیات نشان دهنده شکل گیری هماهنگی مشترک بین حماس،جهاد اسلامی،حزب الله و نیروهای سوری وفادار به ایران ضد اسرائیل است. این حمله همچنین حاکی از این بود که از سرگیری روابط بین ایران و عربستان تغییر چندانی در نقش منطقه ای حزب الله ایجاد نکرده است.
این کارشناس بیان می کند که از دید ایران بعد از از سرگیری روابط با عربستان تمرکز بیشتر بر مبارزه مستقیم با اسرائیل ایجاد می شود.
اما ارتباط تمام این تحولات بر پرونده انتخابات ریاست جمهوری لبنان چیست؟
به نظر میرسد که ما به سمت یک بسته توافقی حرکت میکنیم که به انتخاب رئیسجمهور محدود نمیشود، بلکه بر دریافت کمکهای مالی، بر سر نخستوزیر و برنامه دولت نیز مربوط می شود. عربستان سعودی و ایران نقش کلیدی را در این روند خواهند داشت. و اگر کارها زمان بر است، به این دلیل است که مذاکره برای یک توافق چند جانبه که خواسته های اکثر طرف ها را برآورده می کند، دشوارتر از توافق صرفا بر سر نام یک رئیس جمهور است.
بنا بر نظر مایکل یانگ؛ قطر بیشترین توانایی را در ایفای نقش میانجی در گرد هم آوردن این احزاب ناهمگون در لبنان دارد. فرانسه می خواست این نقش را بازی کند، اما پذیرش نابخردانه نامزدی فرنجیه توسط مکرون اعتبار آن را تضعیف کرد.
در این زمینه منیر ربیع روزنامه نگار از یک دیپلمات عرب نقل می کند: هنگامی که پاریس میزبان نشست پنج جانبه لبنان درماه فوریه بود، شرکت کنندگان به وضوح از ذکر نام خودداری کردند و ترجیح دادند ویژگی های نامزد مورد حمایت خود را مشخص کنند که او در وهله اول یک میانه رو باشد، وبه هیچ یک از جناح های سیاسی وابسته نباشد و هیچ یک از احزاب اصلی آن را معرفی نکرده باشند. اما فرانسوی ها با تعجیل در تعیین فرنجیه، نه تنها این رویکرد را نادیده گرفتند، بلکه نامزدی را برگزیدند که مشخصاتش کاملاً مخالف آن چیزی بود که شرکت کنندگان در کنفرانس پاریس به طور علنی بیان کردند.
به نظر میرسد که فرانسویها پس از پذیرش نامزدی فرنجیه، شکافی را در میان پنج نفر ایجاد کردهاند که به نفع حزب الله است.
عبدالعزیز الخلیفی، وزیر امور خارجه قطر در اوایل ماه جاری به بیروت سفر کرد و با محمد رعد، نماینده نزدیک به حزبالله و دیگر شخصیتها دیدار کرد. اما به نظر می رسد برای رسیدن به یک اجماع گسترده به زمان بیشتری نیاز است و تا زمانی که همه موارد در جای خود قرار نگیرند همه گزینه ها باز خواهند ماند.