چینی سازی اسلام یا (Sinicization) واژه ای است که شی جینگ پینگ آن را برای کنترل مسلمانان و اماکن منتسب به آنها به کار برده است. طبق نظر حزب کمونیست چین مسمانان باید مساجد خود را به سبک معماری چینی تغییر دهند و در ایدولوژی خود مخالفتی با حزب کمونیست نداشته باشند در همین زمینه شاهد باز سازی مساجد به سبک معماری چین در بین مناطق مسلماننشین این کشور هستیم در تازهترین این فعالیتهای دستوری به مقامات محلی استان یونان چین که در آن دو مسجد ناجیاینگ و شادیان قرار دارد صادر شد که این اماکن باید گنبد و مناره را تخریب و به شکل معماری چینی بازسازی کنند.
بنابراین کارگرانی با جرثقیل،داربست و بولدوزرها با همراهی ۴۰۰ پلیس ضد شورش وارد محوطه مسجد شدند. از طرف دیگر زمانی که مردم متوجه شدند که مقامات محلی می خواهند گنبدهای هر دو مسجد را بردارند و منارههای آنها را به سبک ظاهراً «چینی» بازسازی کنند، شروع به مقاومت و مقابله کردند.
پس از ایستادگی مردم پلیس مجبور به عقبنشینی میشود. در ادامه پلیس دو اقدام انجام میدهد. در گام اول به دلیل اینکه مردم گمان داشتند پلیس قصد تخریب کامل مسجد را دارد نیروهای محلی با توضیح خانه به خانه افراد آن منطقه به آنها توجیه می کنند که فقط قرار است تغییری در نوع شکل و معماری مسجد رخ دهد و نه تخریب کامل و در گام دوم پلیس به مردمی که مانع اجرای عملیات بودند هشدار داد که اگر تسلیم نشوند مجازات های سنگینی از جمله حبس برای چندین سال می تواند در انتظار آنها باشد.
اوضاع در مسجد ناجیایینگ و مسجد شادیان در یون نان همچنان متشنج است و پلیس برای پایان دادن به اعتراضات اولتیماتوم داده است و به مردم توصیه کرده که تسلیم شوند تا عفو و تخفیف مجازات شامل حال آنها شود.
وحدت قومی
اما نکتهای که در این جا وجود دارد این است که مسلمانان ساکن استان یونان از قوم هوئی هستند. مردم هوئی (هویی، خویی یا خویی زو)، نام یک گروه قومی بزرگ در کشور چین است. هوییها عمدتا در شمال چین زندگی میکنند و بیشتر آنها مسلمان هستند. این قوم در واقع بخشی از قوم هان، قوم اصلی کشور چین محسوب میشوند با این تفاوت که مسلمان هستند و تعداد آنها در سال ۲۰۱۸ میلادی حدود ۱۵ میلیون نفر تخمین زده شده است.
مناطقی که متعلق به هوئیها است مدتها توسط دولت به عنوان یک الگوی «وحدت قومی» به تصویر کشیده شده است، یک داستان موفقیتآمیز که در آن هوئیها و هانها در یک همزیستی مسالمتآمیز زندگی میکنند. به همین دلیل است که بسیاری از هوئیها اکنون در تعجب هستند که چرا هدف قرار گرفتهاند. این اقدام همچنین برخی از هانها در نینگشیا را گیج کرده است که میگویند مدتهاست روابط خوبی با همسایگان هویی خود داشتهاند.
از طرف دیگر مسلمانان هویی توسط حزب کمونیست چین در مقابل اویغورها قرار میگرفتند و به عنوان مسلمانان وفادار به این حزب معرفی میشدند. یک سند از سال ۲۰۲۰ وجود دارد که به مقامات محلی دستور داده شده که این مساجد نیز باید چینیسازی شوند. با این حال، در ناجیایینگ تا به الان احتمالا به دلیل سکونت هوئیها در این مکان هیچ اتفاقی نیافتاده بود.
با این وجود، فرآیند «چینیسازی» حتی این جامعه عمدتاً مسلمان چینی را نیز تحت تأثیر قرار داده است و باعث نارضایتی و مقاومت شده است. این موضوع نشان میدهد که بر خلاف برخی ادعاها، سرکوبها فقط ناظر به ایغورها نیست و شامل مسلمانان هوئی نیز شده است.
یینچوآن، در شمال غربی چین، از مناطق دیگر متعلق به قوم هوئی است در آنجا در ماههای گذشته نیز مقامات گنبدها و منارههای مساجد، از جمله در دهکدهای کوچک در نزدیکی لینکسیا، شهری به نام «مکه کوچک» را تخریب کردهاند.
تخریبهای مشابهی در مغولستان داخلی، هنان و نینگشیا، زادگاه بزرگترین اقلیت قومی مسلمان چین، هویها، نیزانجام شده است و مقامات استفاده عمومی از خط عربی را ممنوع کردهاند.
بعد از این تلاشها مبنی بر چینی سازی اسلام دراین کشور، جنبش اسلامی بنگلادش برای حمایت از مسلمانان چینی تظاهراتی را در 9 ژوئن 2023 انجام دادند و چین را به دلیل تلاش برای تخریب مناره و گنبد مسجد در منطقه یونان محکوم کردند.
با این حال به نظر میرسد که باید منتظر بود و دید که شی جین پینگ تا چه زمانی این سیاست اعمال فرهنگ چینی بر بناهای اسلامی را دنبال میکند. آیا این فقط محدود به دعوای قومی با ایغورها خواهد بود یا همانطور که در حادثه اخیر شاهد هستیم شامل هوئیها و کل جامعه مسلمان چین میشود؟