تقریباً همه جوامع مدرن از طریق خدمات اجتماعی و زیرساختهای ارائه شده توسط دولت به صورت سیستمی به دولت مرکزی وابستگی پیدا میکنند. این خدمات دولتی کمک میکند تا درآمدی معادل مالیات و وفاداری از شهروندان ایجاد کند. شهروندان نیز به همان اندازه بر نقش دولت در حفظ یک اقتصاد قوی تکیه دارند.
اگرچه که این رویکرد در بسیاری از جوامع مدرن و غربی وجود دارد، اما در مناطقی که رژیم صهیونیستی از سال 1967 اشغال کرده است، چنین نبوده است. جوامع عرب سوری که در آن مناطق زندگی میکنند عملاً «غیرقانونی» باقی ماندهاند، به این معنا که آنها خارج از قوانین رسمی و حقوقی رژیم صهیونیستی هستند.
گذشته از کنترل نظامی، دولت اسرائیل در تمام جنبههای زندگی آنان، از جمله عدم تامین منابع اولیه و زیرساختها به عنوان شرایط زندگی استاندارد، عمدا کم کاری میکند.
این امر یک حالت رویارویی دائمی بین استعمارگر و جوامع استعمار شده ایجاد کرده است که از وفاداری به دولت اشغالگر خودداری میکنند و آرزوی رهایی از اشغال رژیم صهیونیستی را دارند.
نمونه کامل جامعهای که بدون وابستگی به اسرائیل خود را مدیریت میکند و در عین حال با دنبال کردن اهداف توسعهای خود، تنها به زیرساختها، اقتصاد و نیروی انسانی خود متکی است، جامعه دروزی در جولان اشغالی است.
از سال 1967، روستاهای دروزی در بلندیهای جولان اشغالی با ایجاد یک اقتصاد کشاورزی جدا از کشاورزی اسرائیل، جامعه و اقتصاد خود را مدیریت کردهاند. پروژههای بزرگی شامل آبیاری، ذخیره سازی محصولات، سیستمهای تبرید، بازاریابی فروش و غیره راه اندازی شد که سیستم اقتصادی اسرائیل را دور میزد و به جامعه و اقتصاد محلی سوریه خدمت میکرد.
صنعت اساسی بلندیهای جولان اشغالی کشاورزی است. قبل از سال 1967، جامعه به صنعت کشاورزی به ویژه کشت گندم وابسته بود. اگرچه که رفته رفته جوامع بومی کشت درختان میوه را نیز آغاز کردند.
قانون قدیمی زمین مصوب سال 1948 و قانون جدید زمین که در سال 1969 تصویب شد، مقرر کردهاند که هر زمینی که کاشته نشود، دارایی دولت اسرائیل محسوب میشود و از آنجایی که کاشت گندم نیازی به استفاده از زمین در تمام طول سال را ندارد، کشاورزان برای حفظ دائمی زمینهای کشاورزی خود شروع به کاشت درختان میوه کردند.
در سال 2014، آخرین سالی که جمعآوری دادهها صورت گرفت، چهار روستای «مجدال شمس»، «مسعده»، «بوقعطا» و «عین قینیه» روی هم 47500 تن سیب تولید کردند که به طور میانگین سهم هر شهروند در این روستاها 1.9 تن بود. آنها علاوه بر این، هر ساله گیلاس، روغن زیتون، میوههای فصلی و مرکبات نیز تولید میکنند.
برنامهریزی جادهها و زیرساختهای اسرائیل هرگز نیازهای جوامع محلی عرب را در نظر نگرفته است. روشها و سیاستهای رژیم صهیونیستی صرفاً مبتنی بر ادعاهای امنیتی برای توجیه مصادره زمین از اقلیتها به نفع شهرکها، شهرها و شهرکنشینان اسرائیلی است.
از این منظر بلندیهای جولان اشغالی نیز متفاوت نیست و مشمول همین سیاستهای حذفی است. با این حال، به دلیل روابط قوی محلی و نوآوریهای اجتماعی، جوامع سوری در این منطقه توانستهاند با موفقیت پروژههای زیربنایی را اجرا کنند که اسرائیلیها از اجرای آنها امتناع کردهاند. این پروژهها غالبا داوطلبانه انجام میشوند و به صورت محلی تامین مالی میگردند.
از سال 1967، اسرائیل راههای ارتباطی روستاهای عربنشین در بلندیهای جولان اشغالی را مسدود کرده است. امتناع اسرائیل از اجازه دسترسی آزاد مانع توسعه کشاورزی آن مناطق شد. با این حال، جوامع عرب از پذیرش این واقعیت تلخ خودداری کردند و سیستمهای جادهای خود را ایجاد کردند که روستاها را از طریق جادههای کشاورزی بین مزارع سیب و گیلاس به هم متصل میکنند.
چالش دیگری که جوامع سوری با آن مواجه شدهاند دسترسی به آب و استفاده از آن برای کشاورزی است. چرا که اسرائیل تمام منابع آبی را به سمت شهرکهای اسرائیلی در بلندیهای جولان اشغالی هدایت میکند و تنها پنج درصد آن را در اختیار جوامع محلی قرار میدهد.
علاوه بر این، قانون آب اسرائیل در سال 1959 استفاده و جمع آوری آب باران را برای هر هدفی ممنوع کرد و مالکیت تمام آب را فقط به دولت اعطا کرد. به همین دلیل، اسرائیل کشاورزان دروزی را از استفاده از مخازن موجود مانند «دریاچه رام» منع کرده و حفر چاههای جدید را ممنوع کرده است.
این بی عدالتی و خرابکاری در توسعه منابع در نهایت کشاورزان محلی را به ایجاد یک پروژه نوآورانه برای آب کشاورزی سوق داد. آنها مخازن فلزی بزرگی را در نزدیکی مزارع سیب و گیلاس ساختند که در زمستان آب باران را جمع میکنند.
در طول دهه 1980، بیش از 600 مخزن ساخته شد که ظرفیت هر مخزن به طور متوسط هزار لیتر بود. نیروهای رژیم صهیونیستی به دلیل قوانین تبعیض آمیز آب، بسیاری از این مخازن را منهدم کردند و برای سایر مخازن جریمههای سنگین تعیین کردند. با این حال این امر کشاورزان محلی را منصرف نکرد و همچنان صدها مخزن از این مخازن تا به امروز وجود دارد.
علاوه بر این پروژههای اقتصادی و کشاورزی، چندین طرح اجتماعی دیگر نیز از سال 1967 برای حفاظت از هویت سوری-عربی در این منطقه اجرا شده است. در روستای مجدال شمس دو مدرسه، یک مهدکودک و یک مدرسه تابستانی ساخته شد که همگی پس از اشغال بلندیهای جولان توسط اسرائیل، در سال 1981 افتتاح شدند.
بسیاری از درمانگاههای محلی در هر چهار روستا ساخته شد همچنین بیش از هشت واحد نگهداری و سردخانه احداث گردید. این پروژههای خودگردان همگی با بودجه عمومی و محلی و بدون هیچ گونه پول دولتی ایجاد شدند. بیشتر آنها توسط داوطلبان و تلاشهای متعهدانه جوامع محلی انجام شد.
این استقلال از خدمات اجتماعی و زیرساختی رژیم صهیونیستی، پیوندهای اجتماعی قدرتمندی ایجاد کرده و به جوامع محلی قدرت داده است تا در برابر پروژههای استعماری تحمیل شده توسط دولت اسرائیل محکم و متحد بایستند.
در ماه ژوئن، اعتراضات گسترده جامعه دروزی پس از تجاوز اسرائیل به اراضی خصوصی در بلندیهای جولان اشغالی، توجه رسانههای بینالمللی را به خود جلب کرد. پروژه استعمار شسشتوی محیط زیستی (Green Washing) اسرائیل مبتنی بر توسعه فناوری سبز توربین بادی در زمینهای دزدیده شده در نهایت توسط بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل متوقف شد.
جوامع عرب سوری ساکن بلندیهای جولان اشغالی بار دیگر انعطافپذیری و تعهد خود را برای مقاومت در برابر اشغالگری و مبارزه برای حقوق خود نشان دادند.
منبع: میدل ایست آی