ساعاتی پس از دستگیری تعدادی از وزرا و مقامات غیرنظامی در سودان، از جمله عبدالله حمدوک، نخست وزیر وقت، عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیتی، دولت و شورای وزیران را منحل و شرایط اضطراری را در کشور اعلام کرد.
عبدالفتاح البرهان کیست؟
عبدالفتاح البرهان ریاست شورای نظامی انتقالی را بر عهده گرفت و جانشین وزیر دفاع، عواد بن عوف شد که تنها پس از یک روز از تصدی ریاست شورا و برکناری عمر البشیر، رئیس جمهور سابق، از سمت خود استعفا داد. بن عوف در آوریل 2019 اعلام کرد که عبدالفتاح البرهان را که مورد قبول نسبی همگان است به عنوان رئیس جدید شورای نظامی انتخاب کرده و پس از ادای سوگند قانون اساسی رسما وظایف را به وی اعطا خواهد کرد.
عبدالفتاح البرهان در گذشته در خط مقدم صحنه سیاسی سودان وجود نداشت. او تنها به عنوان یک نظامی منضبط شناخته میشد که از زمانی که در ارتش سودان به عنوان افسر پیاده نظام خدمت کرد، تا زمانی که فرمانده نیروی زمینی شد، به درجات مختلف نظامی رسید. در فوریه 2019، البشیر از تغییراتی در رهبری ارتش خبر داد که شامل ارتقای درجه البرهان و نصب وی در سمت بازرس کل نیروهای مسلح بود.
تعدادی از همکارانش او را فردی میانهرو توصیف کردند که سربازی متعهد و به دور از تعلق به هیچ سازمان سیاسی باقی مانده است. گزارشها حاکی از آن است که البرهان بر مشارکت نیروهای سودانی در جنگ یمن در داخل ائتلاف تحت رهبری عربستان با هماهنگی نیروهای پشتیبانی سریع به رهبری محمد حمدان دقلو، ملقب به حمیدتی، نظارت داشته است.
ریشه البرهان به ایالت رود نیل در شمال خارطوم، پایتخت سودان، برمیگردد. او در سال 1960 در روستای کندو در خانوادهای مذهبی و پیرو طریقت خاتمیه، که یکی از فرقههای اصلی صوفی در سودان است، به دنیا آمد. این طریقت نقشی مهمی در فضای سیاسی سودان داشت که توسط حزب اتحادیه دموکراتیک، رقیب سنتی حزب امت نمایندگی میشد.
پذیرش نسبی
در اولین اقدام پس از به قدرت رسیدن البرهان، نیروهای ائتلاف جبهه آزادی و تغییر که از اعتراضات در سودان حمایت میکردند، با شورای نظامی انتقالی ارتباط برقرار کردند.
مدنی عباس، رهبر این ائتلاف، گفت که شخصیت البرهان برای آنها “نسبتا قابل قبول” است. هدف از این ارتباط، تاکید بر لزوم پاسخگویی شورا به خواستههای معترضان برای واگذاری قدرت به یک دولت غیرنظامی توافقی است. وی همچنین بر پایبندی ائتلاف به پاسخگویی مفسدان و افرادی که در فساد دست دارند و مردم سودان را فقیر کردهاند، تأیید کرد.
با اعلام برکناری البشیر، البرهان اولین نفر از سران ارتش بود که قبل از رسیدن بن عوف برای خواندن بیانیه نیروهای مسلح به مقر رادیو و تلویزیون سودان رسید. منابع خبری همچنین اعلام کردند که وی از جمله اولین رهبرانی بود که به البشیر درباره برکناریش اطلاع داد.
البرهان بعداً در صفوف تحصنکنندگان در میدان فرماندهی کل ارتش ظاهر شد و با ابراهیم الشیخ، رئیس سابق حزب کنگره سودان، در میان شعارهایی که خواستار سرنگونی رژیم بودند، صحبت کرد.
برخی از کارشناسان خاطرنشان کردند که البرهان برخلاف سلف خود، یعنی بن عوف، از مقبولیت و اجماع عمومی در میان احزاب سیاسی کشور برخوردار است. به دلیل اینکه وی به هیچ جریان سیاسی گرایش نداشت، در میان گزینهها از مقبولیت نسبی جهت برعهده گرفتن ماموریت آشتی بین نیروهای مختلف سیاسی برخوردار بود.
البرهان در بسیاری از رویدادهای مهم نظامی در منطقه نقش داشت. وی از دسته سی و یکم دانشکده نظامی فارغ التحصیل شد و به عنوان افسر در نیروهای پیاده و سایر واحدهای ارتش مشغول به کار شد. او در جنگ دارفور و همچنین نبردهای قبل جدایی جنوب سودان شرکت کرد. البرهان برای تعدادی دوره آموزشی به مصر و اردن اعزام شد. او اخیرا بین یمن و امارات متحده عربی در حال تردد بود. وی همچنین مناصب بسیاری از جمله وابسته نظامی در چین، فرمانده گارد مرزی، رئیس ستاد عملیات نیروی زمینی و سپس رئیس ستاد کل نیروهای زمینی را بر عهده داشت.
برخی از وبسایتهای خبری سودانی گزارش دادند که البشیر به وی پست فرمانداری یک ایالت را داده بود، اما او از تصدی پست سیاسی خودداری کرد. البرهان دارای سه فرزند، دو پسر و یک دختر است که بزرگترین آنها در دانشگاه خارطوم تحصیل کرده است.