روسیه دومین کشور بزرگ تولیدکننده طلا در جهان است و ارزش صادرات این فلز به بازار بریتانیا به تنهایی در سال 2021 بالغ بر 12.6 میلیارد پوند برآورد شده است. برای مدت طولانی، تحلیلگران هشدار دادهاند که افزایش ذخایر طلای روسیه اقدامی در راستای استفاده از کالا بهعنوان ارز مبادلهای است و گسترش طبیعی این سیاست نشاندهنده شکست تحریمها است.
با این حال، این محدود به روسیه نمیشود و در کشورهایی که اقتصاد آنها تحت فشار تحریمها قرار دارد و جریانهای نقدی محدود است، شاهد این مدل اقتصادی و استفاده از طلا برای تجارت هستیم.
تجارت طلای روسیه پس از آغازدر گیری با اوکراین در فوریه 2022 به طور قابل توجهی آسیب دید. شمشهای فدراسیون روسیه پس از اعمال محدودیتها به یک محصول تحریم شده در پایتختهای غربی تبدیل شده است. در نتیجه، اقتصاد روسیه به طور جدی تحت تأثیر قرار گرفت.
پیش از این در اولین روزهای الحاق کریمه در سال 2014، فدراسیون روسیه به دنبال راههای جایگزین برای ادامه تامین جریانهای نقدی بود تا بتواند تحریمها را دور بزند در نتیجه جمهوری آفریقای مرکزی (CAR) و بهویژه سودان به دلیل کشف منابع معدنی و فلزی جدید در یک سال و نیم گذشته مد نظر روسیه قرار گرفت.
در این زمینه، روسیه یک مسیر تجاری بین قارهای جدید ساخته که از لبه شرقی اروپا تا اقیانوس هند امتداد دارد. تجارت طلا توسط شرکتهای کوچکتری که اغلب در خارج از اروپا مستقر هستند، مانند VPower Finance Security، که بیش از 300 میلیون دلار محموله طلای روسیه از طریق هنگ کنگ در ماه مارس تا اوت 2022 را جابه جا کرد، انجام میشود.
طلای سودان
آینده سیاسی سودان در سال 2012 به طرز چشمگیری تغییر کرد، زمانی که جنگ در دارفور از یک درگیری عمدتاً قومی و سیاسی به جنگی که تحت تأثیر حضور طلای تازهکشفشده تغییر کرد.
پنج سال بعد، در سال 2017، پس از کشته شدن و آواره شدن هزاران نفر بر سر این ماده معدنی گرانبها، دو نیرو بر تجارت طلای کشور نفوذ استراتژیک به دست آوردند: روسیه و نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) از یک طرف و بشیر و شبه نظامیان قبیلهای عرب از طرف دیگر.
ژنرال عبدالفتاح البرهان، رهبر نیروهای مسلح سودان (SAF) و محمد حمدان حمیدتی دغلو، رئیس نیروهای RSF که نیروهایش بحران انسانی و ژئوپلیتیکی زیادی را ایجاد کردهاند، در سالهای اخیر با سوء استفاده و نفوذ برای جمعآوری ثروت استفاده کردند.
روسیه به عنوان متحد هر دو ژنرال عمل کرده است، اما به نظر میرسد وفاداری مسکو در درجه اول بیشتر مربوط به نیروهای پشتیبانی سریع حمیدتی است که بخش عمدهای از آموزشها و تسلیحات روسیه را دریافت کردهاند.
در طول دهه گذشته، طلا نقش مهمی در اقتصاد سیاسی سودان ایفا کرده اما این نقش به ضرر مردم عادی سودان بوده است.
این فلز پر زرق و برق از طریق فساد و معاملات پنهانی، به مردان بیرحمی اعم از داخلی و خارجی کمک میکند تا امکانات مالی خود برای شروع جنگها را فراهم کنند.
طلا به گروه شبهنظامی RSF حمیدتی، این توانایی را داد که از نظر مالی خودکفا شوند و مخارج نظامی خود را از این طریق به راحتی تامین کنند.
همچنین برای روسیه، طلای سودان این توانایی را فراهم کرد تا تحریمهای غرب را دور بزنند و خزانه روسیه را قبل از حمله به اوکراین در سال 2022 پر کنند.
حمیدتی مردی ثروتمند بود و هنوز هم هست
در نوامبر 2017 نیروهای RSF کنترل معادن جبل عامر را به دست گرفتند، که از پرسودترین معادن در شمال دارفور است و بیش از ده کیلومتر امتداد دارد.
پس از آن یک شبه RSF به مهمترین بازیگر در صنعت طلای سودان تبدیل شد و حمیدتی رئیس جدید RSF شد.
در زمان تصاحب معادن جبل عامر، حمیدتی صاحب چندین معدن طلا بود و یک شرکت تجاری متعلق به خانواده دغلو به نام Al Gunade را اداره میکرد.
او همچنین پس از اعزام جنگندههای RSF برای کمک به امارات در یمن، با امارات متحده عربی که مقصد طلای سودان شده ارتباطات قویتری برقرار کرد.
تحقیقات سال 2019 توسط Global Witness جریان پولی را بین یک حساب بانکی با First Abu Dhabi Bank تحت نام RSF و شرکتی به نام Tradive General Trading LLC آشکار کرد. به گفته Global Witness، آن تراکنش Tradive General Trading توسط یکی از برادران حمیدتی به نام Algoney Hamdan Dagalo کنترل میشود و احتمالاً یک شرکت پیشرو است که امکان جابجایی پول به/از RSF را میدهد.
اما به نظر میرسد که خانواده دغلو و RSF بیشتر پول خود را از طریق شرکت Al Gunade به دست میآورند.
در پاسخ به سؤالات رویترز در سال 2019، دفتر حمیدتی هرگونه ارتباط بین RSF حمیدتی و Al Gunade را رد کرد و در عوض ادعا کرد که این شرکت متعلق به برادر حمیدتی عبدالرحیم حمدان دغلو است. عبدالرحیم دغلو معاون رئیس RSF است.
اگرچه نمایندگان حمیدتی ارتباط بین Al Gunade و حسابهای بانکی RSF را تکذیب میکنند اما اسناد تجزیه و تحلیل شده توسط Global Witness و همچنین مصاحبه با معدنچیان محلی و تاجران طلا نشان میدهد که RSF و Al Gunade عمیقاً در هم تنیده هستند.
حمیدتی و نیروهایش سخت تلاش کردهاند تا کنترل فرصتهای معدنی سودآور موجود در حاشیه سودان را در دست بگیرند، اغلب با استفاده از نیروی نظامی و روشهای استخراج خطرناک طلای گرفته شده از مناطقی مانند دارفور و کردوفان را به سرعت از سودان خارج میکنند و تحت رصد به کشورهایی منتقل میکنند که حمیدتی با آنها ارتباط دارد.
استخراج و تجارت طلا، در کشورهای خارجی، به RSF اجازه داد تا از نظر مالی مستقل شود و امروز حمیدتی بتواند کنترل یک نیروی شبه نظامی بزرگ و مستقل را در اختیار بگیرد که عمدتاً خارج از ساختار فرماندهی نظامی موجودیت خود را تعریف کرده است.
طلای سودان در دستان روسیه
تصاحب معدن جبل عامر توسط حمیدتی همزمان با آغاز تقویت روابط سودان با روسیه، از جمله از طریق بخش معدن، صورت گرفت.
در دیدار پوتین و البشیر در سوچی در نوامبر 2017، البشیر گفت: «سودان ممکن است به کلید روسیه در آفریقا تبدیل شود». البشیر همچنین از پوتین خواست تا از کشورش در برابر غرب که سالها علیه سودان تحریمهایی وضع کرده است، «محافظت» کند.
در سال 2017 Meroe Gold، یکی از شرکتهای تابعه M Invest متعلق به گروه واگنر، فعالیت خود را در سودان راه اندازی کردند. پرسنل واگنر برای محافظت از منافع معدن روسیه در این کشور اعزام شدند و طبق گزارش ها، توانستند از معادن تحت کنترل RSF استفاده کنند. Meroe Gold از آن زمان توسط وزارت خزانه داری ایالات متحده به دلیل ارتباط ادعایی خود با سرمایه دار روسی یوگنی پریگوژین تحریم شده است.
هنگامی که نیویورک تایمز در مورد ارتباطش با Meroe Gold از وی پرسید، بنیانگذار واگنر Prigozhin پاسخ داد: «من کاری با شرکت Meroe Gold ندارم، این شرکت هرگز به من تعلق نداشته است، من چیزی در مورد این شرکت نمیدانم».
![طلای سودان](http://syaaq.com/wp-content/uploads/2023/05/1151560016-300x169.jpeg)
بر اساس پروژه گزارشدهی جرایم و مفاسد سازمانیافته (OCCRP)، M-invest قراردادی پنج ساله با یک شرکت امنیتی مرتبط با اطلاعات نظامی سودان منعقد کرد تا کارمندان M-invest را به کشور بیاورد و امنیت مسلحانه برای آنها فراهم کند.
روسیه به نیروهای RSF آموزش داد و در ماههای قبل از برکناری البشیر، در 5 ژوئن 2019، دو روز پس از اینکه نیروهای RSF یک تحصن دموکراسی خواهانه را با کشتن بیش از 120 انجام دهند، کمک کردتا شرکت Meroe Gold سپر ضد شورش و تجهیزات شرکتی را که تحت کنترل خانواده حمیدتی بود را وارد کند.
در نوامبر 2020، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه با صدور فرمانی به وزارت دفاع اجازه داد تا توافقنامهای با سودان برای ایجاد یک پایگاه نظامی دائمی روسیه یا به اصطلاح «ایستگاه تدارکات دریایی» امضا کند.
در صورت ساخت، این پایگاه اولین پایگاه دریایی خارجی روسیه از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی خواهد بود و به روسیه قدرتی پایدار برای مقابله با حضور غرب میدهد و این پایگاه دستیابی به منابع مهمی که به تقویت اقتصاد روسیه کمک کند،را فراهم میکرد. اما این توافق در پارلمان موقت سودان تصویب نشد.تا اینکه سال 2021، روسیه به مزایای منابع طلای این کشور در سودان بیشتر نیازمند شدپس مسکو با انتقال داراییهای Meroe Gold به یک شرکت سودانی به نام Al-Solag تلاش کرد تا به سودان برگردد. اما یک ماه بعد،حمیدتی و البرهان در اکتبر 2021 کودتای نظامی کردند.
به گزارش سی ان ان، روسیه معاملات طلای خود را برای سالها از آمار رسمی پنهان میکرد، به طوری که آمار رسمی تجارت خارجی سودان کل صادرات طلای روسیه از سودان را از زمانی که طلا به یکی از بزرگترین صادرات سودان تبدیل شد، صفر اعلام میکرد. اما روسیه سالهاست که عمیقاً در تجارت طلای سودان درگیر بوده و از طلا برای تقویت ذخایر این کشور برای حمایت از درگیری با اوکراین استفاده کرده است.
پیش از تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه 2022، حمیدتی به مسکو سفر کرد و با نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه دیدار کرد و درباره برنامههایی برای تعمیق روابط بین دو کشور گفتگو کردند.
این تحول نگرانیهایی را در غرب، از جمله ایالات متحده، در مورد حضور روسیه در شرق آفریقا برانگیخت.
اهمیت معادن طلای سودان برای روسیه ناظران را در مورد احتمال مداخله مسکو در درگیری برای تامین منابع خود نگران میکند و در واقع گزارشهایی وجود دارد که روسیه به حمایت یکی از طرفهایی درگیری فعلی کمک میکند.
منبع: العربی الجدید