میرا الحسین، جامعه شناس و متخصص در امور خلیج فارس در مرکز الولید بن طلال دانشگاه ادینبورگ در یادداشتی به تاثیر جنگ غزه بر افراطگرایی در کشورهای حوزه خلیج فارس پرداخته است:
در دهه گذشته، رژیمهای عرب خلیج فارس برای به حاشیه راندن مسئله فلسطین و هموار کردن راه برای عادی سازی روابط با اسرائیل تلاش کردهاند.
حتی در کتابهای درسی، هرگونه اشاره مذهبی یا سیاسی به درگیریهای جاری حذف شده است و این موضوع صرفاً به عنوان یک اختلاف ارضی بین فلسطینیها و اسرائیلیها به تصویر کشیده شده است.
اما جنگ جاری در غزه اهمیت تداوم مسئله فلسطین را برای مردم عرب خلیج فارس آشکار میکند.
عادی سازی با همه فراز و فرودها سرانجام اتفاق افتاد. قیامهای اعراب عامل ناآرامی حتی برای غیرسیاسیترین شهروندان خلیج فارس بود و دولت های منطقه با توسل به موج جدیدی از سرکوب به این قیامها پاسخ دادند.
سرکوبها باعث افزایش ترس شد و گفتمان عمومی را به سمت پنهانکاری سوق داد. نیاز رژیمهای خلیجفارس به پیشبینی و کنترل افکار عمومی مردم به یک موضوع امنیت ملی تبدیل شده است که به نوبه خود خزانه شرکتهای سایبری اسرائیل را پر کرده است.
دولتها از نرمافزارهای جاسوسی اسرائیل برای نظارت بر شهروندان خلیج فارس و جرم انگاری فعالیتهای آنها، استفاده کردهاند. رژیمهای خلیجفارس نیز از اسرائیل پیروی کردند و استفاده از بازداشت را گسترش دادند و به بهانه مبارزه با تروریسم، زندانیان عقیدتی را برای مدت نامحدود زندانی کردند.
از طریق این اقدامات، ظلم اسرائیل به کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز سرایت کرده است و موجب شده تا شهروندان کشورهای خلیج فارس مبارزات فلسطینیها را بهتر درک کنند و نارضایتیها نیز گسترش پیدا کند.
علیرغم راهبردهای مشترک سرکوب، کشورهای حاشیه خلیج فارس تلاش کردهاند تا نزدیکی خود با اسرائیل را با به تصویر کشیدن آن به عنوان ابزاری برای ارتقای صلح منطقهای و تساهل مذهبی، زیباتر کنند.
در مارس 2023، در حالی که امارات متحده عربی خانه خانواده ابراهیمی را به عنوان نقطه عطفی برای همزیستی بین ادیان افتتاح میکرد، شهرک نشینان خشم خود را علیه فلسطینیان در کرانه باختری اشغالی نشان دادند.
واقعیت این است که خشونت شهرکنشینان علیه فلسطینیها پس از امضای توافقنامه ابراهیم تشدید شد.
شهروندان خلیجفارس از این تناقضات آشکار آگاه شدهاند، در حالی که رژیمهای خلیجفارس در مقابل خشونتهای مستمر اسرائیل سکوت میکنند و این منجر به از بین رفتن اشتیاق ضعیف برای صلح شده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، برای مشروعیت بخشیدن به جنگ خود علیه غزه، به روایات خشونت آمیز کتاب مقدس استناد میکند، اما این امر موجب محکومیت رهبران جهان نمیشود.
در این زمینه، شهروندان عرب در خلیج فارس ممکن است به این فکر فرو روند که چرا باید راه دولت های خود را دنبال کنند و زبان سکولار را اتخاذ کنند.
آخرین نظرسنجیها، اهمیت دین برای مردم عرب را نشان میدهد، واقعیتی که رژیمهای سکولار خلیج فارس آن را انکار میکنند و این نظرسنجی همچنین حمایت اکثریت مردم از عملیات حماس را نشان میدهد.
بر این اساس، رژیم های خلیج فارس باید از جذابیت تودهای مقاومت فلسطین که از طریق واژگان آشنای مذهبی بیان میشود آگاه باشند. مخاطبان خلیج فارس شامل نسلی از بازیبازان ویدیویی است که اولین کسانی بودند که دوره سربازی اجباری را سپری کردند.
شهروندان جوان خلیج فارس تحت تأثیر فیلمهای پخش شده توسط جنگجویان حماس قرار میگیرند که ضربات سنگینی به نیروهای اسرائیلی وارد میکنند. شکی نیست که توانایی حماس در مذاکره درباره تبادل اسرا، علیرغم تلفات بالای غزه، امکانات جدیدی را برای شهروندان کشورهای عربی خلیج فارس ایجاد کرده است.
با توجه به احیای مجدد افراطگرایی مذهبی در سراسر منطقه، این وظیفه رژیمهای خلیج فارس است که استفاده از سرکوب و مدل امنیتی را به عنوان وسیلهای برای تضمین بقای خود کنار بگذارند.
به گفته طلال الخضر، دانشگاهی کویتی، این یک فرصت مناسب برای آشتی بین دولت و جامعه در خلیج فارس است.