پرویز شهبازوف، وزیر انرژی آذربایجان، در 20 تا 21 فوریه در واشنگتن با مقامات ارشد آمریکا دیدار کرده و به توافقی نایل آمد که میتواند گام مهمی در جهت افزایش صادرات گاز آذربایجان به اروپا باشد.
بر اساس بیانیه وزارت انرژی آذربایجان، طرفین توافق کردند که در راستای حمایت آمریکا از توسعه کریدور گاز جنوبی همکاری کنند. کریدور گاز جنوبی شامل سه خط لوله است که صادرات گاز آذربایجان را به اروپا فراهم میکند.
از جزئیات این توافق و نحوه همکاری آمریکا در این پروژه هنوز اطلاعاتی ارائه نشده است.
وزارت انرژی آذربایجان در 21 فوریه گزارش داد که شهبازوف همچنین با جنیفر گرانهولم وزیر انرژی آمریکا دیدار کرده است.
در این دیدار در مورد همکاری احتمالی دوجانبه در زمینه تأمین گاز و انرژی سبز و امنیت پروژههای انرژی آذربایجان گفتگو شد. توسعه کریدورهای انرژی سبز دریای خزر – دریای سیاه – اروپا و آسیای مرکزی – آذربایجان – اروپا یکی دیگر از مباحث بود.
همچنین درمورد کنفرانس تغییرات آبوهوایی سازمان ملل متحد که در آذربایجان برگزار خواهد شد، بحث شد.
تهاجم روسیه به اوکراین منجر به توقف تقریباً کامل صادرات گاز روسیه به اروپا شده و تمایل اروپا را به گاز آذربایجان و ترکمنستان افزایش داده است.
بنابراین، هرگونه مذاکره بین مقامات آذربایجان و آمریکا باید مهم تلقی شود. بهخصوص که به نظر میرسد تلاشها برای تقویت صادرات گاز آذربایجان به اروپا با موانعی مواجه شده است.
در ژوئیه 2022، آذربایجان و اتحادیه اروپا به توافقی تاریخی دست یافتند که صادرات گاز آذربایجان به اروپا را تا پایان سال 2027 دو برابر کرده و به 20 میلیارد متر مکعب در سال میرساند.
پیشرفت کند بوده و صادرات در سال گذشته تنها به 11.8 میلیارد متر مکعب رسیده است و هیچ تصمیمی در مورد سرمایه گذاری کلان برای توسعه ظرفیت کریدور گاز جنوبی، اتخاذ نشده است.
در حال حاضر، سومین خط لوله در این کریدور، خط لوله ترانس آدریاتیک (TAP) که گاز را از مرز ترکیه و یونان به ایتالیا میرساند، تنها برابر 10 میلیارد مترمکعب در سال ظرفیت اسمی دارد.
کنسرسیومی که این خط را اداره میکند در ژانویه سال گذشته اعلام کرد که آماده است تا سال 2026 تنها 1.2 میلیارد مترمکعب در سال ظرفیت را توسعه دهد که فاصله زیادی با 10 میلیارد مترمکعب در سال که به بروکسل وعده داده شده بود، دارد.
هنوز هیچ برنامهای برای توسعه خط لوله تاناپ یا خط لوله قفقاز جنوبی (SCP) که گاز آذربایجان را به ترکیه منتقل میکند، اعلام نشده است.
گسترش سه خط لوله پرهزینه خواهد بود. هر سه خط به کمپرسورهای جدید گرانقیمت نیاز دارند. خط قفقاز جنوبی نیز احتمالاً به احداث یک خط لوله موازی جدید نیاز دارد.
اگر آذربایجان بخواهد به وعده خود به بروکسل عمل کند، باید بهزودی تصمیمی در مورد سرمایهگذاریهای لازم اتخاذ نماید.
مقامات آذربایجان معتقدند که منابع سرمایهگذاری باید از طریق سفارشها برای گاز اضافی تأمین شود؛ اما خریداران اروپایی در این تعهد دیر عمل کردهاند.
بسیاری ترجیح دادهاند بهجای آن به گاز طبیعی مایع (LNG) که با کشتی تحویل داده میشود و از طریق پایانههای وارداتی متعدد در سراسر اروپا در دسترس است، روی بیاورند.
هرگونه حمایت یا همکاری از سوی ایالت متحده در توسعه خط لوله میتواند جایگزین کمکاری کشورهای ذینفع باشد.
به نظر میرسد حداقل به سؤالاتی در مورد اینکه آیا آذربایجان قادر خواهد بود تا بهاندازه کافی گاز تولید کند تا هم تعهدات صادراتی و هم تقاضای روبهرشد داخلی خود را بدون نیاز به واردات از ترکمنستان، ایران یا روسیه برآورده کند، پاسخ داده شده است.
واردات گاز آذربایجان از طریق قرارداد سوآپ با ایران و ترکمنستان در اواخر سال گذشته بدون هیچ مشکلی متوقف شد.
در صورت دستیابی به توافقنامه قیمتگذاری جدید بین باکو و عشقآباد میتوان آن را از سر گرفت؛ اما به نظر میرسد باکو کمتر از دو سال گذشته تحتفشار بوده است.
بریتیشپترولیوم تولیدکننده اصلی گاز و نفت آذربایجان در 9 فوریه تایید کرد که انتظار دارد تا اوایل سال آینده تولید گاز را از میدان گازی عمیق زیر میدان نفتی ACG در آذربایجان آغاز کند.
اگرچه بریتیشپترولیوم هنوز دقیقاً میزان گاز تولیدی این میدان را اعلام نکرده است، اما هزینه بالای حفاری چاههای 4500 متری زیر بستر دریای خزر نشان میدهد که سرمایه گذاری لازم برای آن قابل توجه خواهد بود.
منبع: eurasianet