سازمان عفو بینالملل اعلام کرد که علیرغم تعهد مقامات عربستان سعودی مبنی بر پایان دادن به مجازات اعدام علیه کودکان بازداشتشده کمتر از 18 سال، هفت مرد جوان پس از تایید مجازات توسط دادگاه تجدیدنظر در خطر اعدام قریب الوقوع قرار دارند. اعدام آنها نشاندهنده تشدید وحشتناک استفاده بیسابقه از مجازات اعدام است و تعداد اعدامها در این کشور تنها در سه سال گذشته هفت برابر شده است.
وقتی دادگاه عالی و پادشاه حکم اعدام را تایید میکنند، خانوادهها مطلع نمیشوند و اغلب از طریق رسانهها از اعدام عزیزان خود خبردار میشوند.
این هفت مرد در زمان ارتکاب جرایم کودکان زیر 18 سال بودند یکی از آنهادر زمان بازداشت 12 ساله بود. آنها همچنین در طول مدت بازداشت پیش از محاکمه خود از وکالت قانونی محروم شدند. حکم اعدام آنها بین مارس 2022 و مارس 2023 توسط دادگاه تجدیدنظر تأیید شد. شش نفر از آنها به اتهامات مرتبط با تروریسم محکوم شدند که هفتمین مورد به دلیل سرقت مسلحانه و قتل، پس از محاکمههای ناعادلانه با اعترافات آغشته به شکنجه بود.
عربستان سعودی یکی از برترین جلادهای جهان است. در سال 2022، پادشاهی 196 نفر را اعدام کرد که بیشترین تعداد اعدام سالانهای است که عفو بین الملل در 30 سال گذشته در این کشور به ثبت رسانده است. این تعداد سه برابر بیشتر از تعداد اعدامهای انجام شده در سال 2021 و حداقل هفت برابر بیشتر از سال 2020 است.
عربستان سعودی در سال جاری تاکنون 54 نفر را به دلیل طیف گستردهای از جرائم از جمله قتل، قاچاق مواد مخدر و جرائم مرتبط با تروریسم اعدام کرده است.
اصلاحات قانونی نادیده گرفته شد
مجازاتهای تعزیری که هر هفت جوان به آن محکوم شدهاند، در شرع مجازات ثابتی ندارد بنابراین میزان مجازات به تشخیص قضات واگذار شده است.
در سال 2018، عربستان سعودی قانونی برای اطفال را اعلام کرد که حداکثر مجازات 10 سال زندان را برای افراد زیر 18 سال که به ارتکاب جرایم تعزیری محکوم میشوند، تعیین میکند. همچنین در یک فرمان سلطنتی در سال 2020 عربستان سعودی قضات را از اعمال احکام اعدام اختیاری برای افرادی که در زمان ارتکاب جرم زیر 15 سال دارند صادر و آنها را از دادن حکم اعدام منع کرد.
در ماه مه 2023، کمیسیون حقوق بشر عربستان سعودی در نامهای به عفو بینالملل تأیید کرد که اعمال مجازات اعدام برای اطفال در جرایم تعزیری به طور کامل لغو شده است.
محاکمههای به شدت ناعادلانه
شش مرد جوان محکوم به اعدام شیعه هستند که به طور معمول با اتهامات مبهم و گسترده ناشی از مخالفت آنها با دولت با تبعیض و محاکمههای به شدت ناعادلانه روبرو میشوند.
یوسف المنصف که در زمان ارتکاب جرم بین 15 تا 18 سال سن داشت، در نوامبر 2022 توسط دادگاه کیفری به اعدام محکوم شد.
بر اساس برگه اتهام و حکم او که عفو بینالملل بررسی کرده است، المنصیف به چندین اتهام از جمله: تلاش بر هم زدن بافت اجتماعی و انسجام ملی و شرکت و تحریک تحصنها و اعتراضها که انسجام و امنیت کشور را مختل میکند؛ محکوم شد. خانواده او گفتند تا بیش از شش ماه پس از دستگیری اجازه ملاقات یا دیدار با او را نداشتند و در این مدت گفتند که او در سلول انفرادی نگهداری میشود. دادگاه تجدید نظر نیز حکم او را در مارس 2023 تایید کرد.
یک متهم دیگر، عبدالله الدرزی در زمان ارتکاب جرم 17 ساله بود. از جمله اتهامات او «شرکت در تظاهرات قطیف و سردادن شعار علیه دولت و ایجاد هرج و مرج» و «حمله به مقامات امنیتی با کوکتل مولوتف» بیان شد.او به دادگاه گفت که به مدت سه سال در بازداشت موقت به سر میبرد و در طول تحقیقات و بازداشت موقت خود اجازه دسترسی به وکیل را نداشت.
طبق اسناد دادگاه که عفو بینالملل بررسی کرده است، او به قاضی گفت: «من خواهان یک ارزیابی پزشکی مستقل برای اثبات شکنجههایی هستم که تحت آن قرار گرفتهام…سوابق بیمارستان واحد تفحص دمام ثابت میکند که در بازجوییها بر اثر ضرب و شتم گوشهایم تحت درمان است و همچنان خواستار ارائه گزارش پزشکی در این مورد هستم.
دادگاه موفق به انجام تحقیقات پزشکی مستقل یا تحقیق درباره اتهامات شکنجه او نشد و در عوض، در اوت 2022، دادگاه تجدیدنظر کیفری حکم اعدام او را تایید کرد.
مقیاس اعدامها بسیار بیشتر از آنچه گزارش شده است
کمیسیون حقوق بشر عربستان سعودی در همین گزارش به عفو بینالملل در ماه مه فاش کرد که 196 نفر در سال 2022 اعدام شدهاند. این تعداد بسیار بیشتر از تعداد اعدامهایی است که توسط خبرگزاری رسمی عربستان گزارش شده و توسط سازمان عفو بینالملل در سال 2022 ثبت شده است.
هبه مرایف گفت:تفاوت در تعداد اعدامهایی که کمیسیون حقوق بشر عربستان ارائه کرده و آنهایی که توسط خبرگزاری سعودی گزارش شده، نشان میدهد که مقیاس اعدامها حتی بدتر از آن چیزی است که به طور منظم توسط خبرگزاری سعودی گزارش میشود و اگر مقامات سعودی میخواهند هر یک از طرحهای اصلاحی ادعایی آنها جدی گرفته شود، در اولین گام باید اعدامها را تعلیق کنند.